zondag 13 juli 2014

Nergens een normaal gezin te bekennen

Lissa Evans,
Spencer's List (GB 2002)
Roman, 336 pp.
Niet in het Nederlands vertaald

Hoe zou je het vinden om als erfgenaam van je ex-geliefde een terrarium met een kameleon, een schildpad, een knoeperd van een spin en een kolonie slakken te ontvangen ('wees lief voor ze')? En een lijst met af te werken toeristische attracties in Londen? Spencer, arts-assistent en goeierd, ontfermt zich met matig succes over het terrarium van zijn grote liefde Mark en gaat methodisch de voorgeschreven attracties afwerken. Zijn goede vriendin Fern houdt er een iets minder onorthodox huishouden op na: ze heeft samen met haar broer een huis gekocht, omdat ze zich anders geen koophuis in Londen kan veroorloven, maar krijgt zo haar twijfels, als (a) blijkt dat het opknappertje op diverse plekken eigenlijk op instorten staat en (b) broerlief tot ieders verbazing een vriendin krijgt, die met haar neurotische aanwezigheid de stoere Fern ernstig op de zenuwen werkt. Vergeleken daarbij is het gezin van buurvrouw Iris eigenlijk heel normaal: een éénoudergezin van een moeder met een jongenstweeling die ze 17 jaar geleden heeft opgedaan in de VS, na een kort avontuurtje met een medestudent die van niks weet. Maar zij heeft ook haar problemen. Haar bejaarde vader is eenzaam na de dood van haar moeder en Iris ervaart de telefoontjes met de beste man steeds meer als een drukkende plicht. Ze schiet echter pas serieus in de stress als het erop lijkt dat hij een vriendin heeft - en wat nog erger is, seks!

Lissa Evans is producer van diverse succesvolle Britse sitcoms en dat merk je - maar dat bedoel ik op een positieve manier. Er is niks onbenulligs of kluchtigs aan dit boek, het is in veel opzichten een serieus verhaal over mensen die op minder voor de hand liggende wijze liefde en vriendschap zoeken, maar het heeft wel het aangename van zo'n prettige BBC-serie met sympathieke quirky personages en een professioneel gedoseerde afwisseling van scènes en locaties. Er is niet één specifieke verhaallijn die de plot voortstuwt, maar meer een reeks gebeurtenissen die er uiteindelijk voor zorgen dat alle drie de hoofdpersonen er aan het einde van het boek in geslaagd zijn om hun leven weer schwung te geven.

Spencer, Fern en Iris stellen geen van drieën overdreven hoge eisen aan het leven. Het zijn ieder op hun eigen manier van die typische bescheiden Britten die moeite hebben met al te grootse ambities en grootse gebaren. Nu bestaat het leven over het algemeen maar zelden uit grootse ambities en dito gebaren, en dat maakt personages als dezen zo herkenbaar en zo meeleefbaar.

De tobberige, plichtsgetrouw Iris snapt niet hoe ze een zoon als Tom heeft geproduceerd en wat er van hem moet worden. "It always amazed her, the ease with which he strolled through life. He had none of the qualities that she had been brought up to associate with success – he wasn’t brilliant or conscientious or passionate or concerned or single-minded or dynamic or even punctual, in fact he expended very little effort in any direction; if he had a skill, it was that of benign flippancy." Maar 'benign flippancy' is ook een soort talent, zoals zal blijken.

Fern, stoer en praktisch en bevlogen bioloog, is alles behalve een tobber, maar heeft zo haar eigen geheime wensen: "that at some time in the future she might attract someone who wasn’t looking for the calm in the centre of the storm, who didn’t require a lodestone, or a rock, or a compass, or a steady North Star – someone, in fact, who could read maps and stand upright all by himself, but who just liked having her along for the ride." Bestaan zulke typische überhaupt? En dan is er nog het huis dat als een molensteen om haar nek hangt, maar dat ze ook weer niet kwijt wil.

Spencer wil alleen maar over de dood van Mark heen komen. Kwestie van loslaten, maar hoe doe je dat? Misschien door de slakken dood te laten gaan? Uiteindelijk helpen de drie elkaar min of meer, overwinnen ze ieder een paar innerlijke blokkades, en worden ze ook een handje geholpen door het lot, want ieder mens heeft mazzel nodig. Maar kansen moet je kunnen grijpen en dat lukt warempel.

Lissa Evans, die ik al kende van het heerlijke Their Finest Hour and a Half, lees je niet voor de diepgravende zielenroerselen, de literaire nieuwlichterij of de schokkende inzichten. Ze is er voor de lezer met de veeleisende baan / de kleine kinderen / de vermoeiende privébeslommeringen, die niet altijd over de energie beschikt die nodig is voor dat Grote Belangrijke Boek, maar die ook weer niet uitgewoond genoeg is om aan de voorspelbare chicklit of de stompzinnige actieroman te gaan. Spencer's List is precies het juiste boek voor zulke lezers, geschreven met intelligentie en mensenkennis, compassie en humor.

PS Aarzel om niet om je eigen commentaar toe te voegen. Ik stel het zeer op prijs als mensen de moeite nemen om reacties of aanvullingen te plaatsen! Heb je dit boek besproken op je eigen blog? Plaats dan s.v.p. een link bij de reacties.

10 opmerkingen:

  1. Het klinkt wel een beetje chaotisch, maar misschien juist daarom het ideale tussendoor-boek. Helaas heb ik net een freeze op mijn wensenlijstje gezet, want het werd me te gek, er bleven maar boeken bij komen (terwijl de fysieke en digitale voorraad ook al zo groot is). Om niet ondergesneeuwd te raken stop ik dus maar even met boeken wensen. Jammer voor mij!

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Het leest niet zo chaotisch als het klinkt, omdat Lissa Evans heel behendig is in het switchen van scènes en in het aan elkaar knopen van de lijntjes.
      Mijn verlanglijst is ook idioot lang. Zo nu en dan saneer ik hem en dan kan er weer verse voorraad bij.

      Verwijderen
  2. Ik weet niet wat ik fout doe, maar dit is de derde poging tot reageren, techniek en ik gaan niet altijd goed samen.
    Oke, over het boek: dit klinkt als een heerlijke verzameling Engelse personages, ik zet het op de lijst voor als ik inderdaad een periode heb waarin ik zo'n boek goed kan gebruiken. Dank je!

    Groetjes,

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Toch gelukt, Bettina.
      Ik probeer zelf een klein voorraadje van dit soort boeken aan te houden, maar helaas zijn warme, intelligente, onderhoudende tussendoortjes niet heel erg talrijk. Daarom ben ik altijd blij als ik er weer één ontdek.

      Verwijderen
  3. Klinkt als een heerlijk boek voor tijdens de vakantie!

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Klopt helemaal, Liliane. Waren er maar meer van dit soort boeken.

      Verwijderen
  4. Ik kan me hier helemaal in vinden!

    BeantwoordenVerwijderen
  5. P.S. Alleen, waar is de kat gebleven die je zo leuk vond op het omslag?

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Die kat stond op een andere editie en bleek maar een piepklein rolletje te spelen in het verhaal. Hij was er door de slimme uitgever duidelijk alleen maar op gezet om de poezenliefhebbers over de streep te trekken en de slakkenhaters een loer te draaien - een opzet waar ik meteen ingetrapt ben, sukkel dat ik ben ;-)

      Verwijderen
    2. Ik heb de uitgave met de kat op de cover, die vind ik toch wat leuker dan dit wat niksige omslag. En hoewel hij inderdaad maar een piepklein rolletje had, was hij voor Fern uiteindelijk niet onbelangrijk :-)

      Verwijderen