Liften is gevaarlijk

Michel Faber,
Under the Skin (GB 2000)
Roman, 296 pp.
Nederlandse titel: Onderhuids


Noord-Schotland. Een jonge vrouw, Isserley, kruist in haar Toyota de snelwegen af op zoek naar lifters. Daarbij is ze zeer kieskeurig: ze wil uitsluitend mannen met behoorlijke spierbundels. Vrouwen laat ze staan en schriele ventjes met dunne armpjes ook. Gevaarlijke bezigheid zou je zeggen. Of hebben we hier met een nietsontziende mannenverslindster te maken waar geen vent tegenop kan? En hoe letterlijk moeten we het begrip 'mannenverslindster' nemen? Isserley ziet er een tikje eigenaardig uit. Ze is klein en tenger, met veel te grote handen, een zeer opvallend décolleté en een bril met enorme jampotglazen. Ze kijkt haar lifters zo weinig mogelijk aan, maar wil wel bepaalde dingen van hen weten.

En hier hou ik op om over de plot te vertellen, want de kracht van deze roman zit hem onder meer in het langzaam ontdekken dat dit een heel bizar verhaal is en vooral in het je met stijgende onrust realiseren wat er aan de hand is. Dit wordt dus een hele korte bespreking. Wel wil ik er op wijzen dat dit geen experimentele roman is, maar een volstrekt toegankelijke pageturner, die geen grote intellectuele inspanning vergt, maar wel een aantal dingen flink op zijn kop zet, onder andere wat het betekent om mens te zijn, wat het verschil is tussen mensen en dieren en waarom een blauwe lucht onvoorstelbaar mooi kan zijn. Faber doet dit door een volstrekt originele benadering. Het verhaal is schokkend, maar ook aangrijpend en heeft zelfs momenten van lyriek. De titel komt van een citaat van één van de personages die zegt dat we onder de huid allemaal hetzelfde zijn. De context is echter een hele andere dan je zou verwachten.

Dit is niet een boek dat ik iedereen aan zou raden. Het is weliswaar spannend, en geschreven in een uiterst leesbare stijl, maar het is ook raar en unheimisch. Ik vond het in ieder geval goed - weliswaar niet helemaal zo goed als het fantastische The Crimson Petal and the White, maar toch behoorlijk indrukwekkend als debuutroman.

Voor wie eens wat anders aandurft.