maandag 22 september 2008

Xenofobie en godsdienstfanatisme: ook 300 jaar geleden al

Ronan Bennett,
Havoc, in its Third Year (GB 2004)
Roman, 303 pp.
Nederlandse titel: De lijkschouwer


Een moord in het Engeland van de zeventiende eeuw en een lijkschouwer die het allemaal niet vertrouwt en het slachtoffer dreigt te worden van politiek gekonkel: dit is de derde historische roman die ik in korte tijd heb gelezen, zo realiseer ik me nu, en het is ook meteen de beste. The Needle in the Blood was veel te popie en had weer eens zo'n hoofdpersoon die dacht en handelde als een geëmancipeerde grrl van de 21ste eeuw (want de heldinnen in dit soort boeken zijn altijd sterk en onafhankelijk en wars van conventies en lijken in niets op de gemiddelde vrouw uit die tijd) en A Quiet Adjustment was te cerebraal naar mijn smaak. Maar dit boek, dat speelt in Noord-Engeland rond 1630, was precies goed.

De taal is niet zo exact authentiek als in A Quiet Adjustment, maar dat komt de leesbaarheid flink ten goede en Bennett heeft niettemin het woordgebruik en het ritme van het zeventiende-eeuws Engels verrassend goed getroffen. Havoc, in its Third Year lijkt een moordmysterie, maar het is veel meer. Engeland verkeert op het randje van de chaos, verdraagzaamheid is een schaars goed geworden, er wordt luid geroepen om een sterke man en een harde aanpak, en de beschuldigende vinger wijst naar buitenlanders en anders-gelovigen. In dit geval zijn dat Ieren en katholieken, maar het klinkt bekend, nietwaar?

Drie jaar eerder hebben hoofdpersoon John Brigge en een aantal medestanders de tyrannieke Lord Saville afgezet en zelf het bestuur van de stad overgenomen, maar de waarheid is dat Brigges vroegere medestanders steeds meer op Lord Saville beginnen te lijken. Brigge zelf is een integer man, maar hij is ook katholiek en heeft een hoogzwangere vrouw thuis op zijn afgelegen boerderij en dat maakt hem zeer kwetsbaar als hij uiteindelijk besluit om de corruptie van de huidige machthebbers te ontmaskeren. Wat Brigge geloofwaardig maakt, is dat hij zelf ook niet perfect is: hij is niet eerlijk tegen zijn vrouw en hij is erg bijgelovig. Hij is bovendien verblind door zijn overtuiging dat de corrupte bestuurders overal achterzitten en ziet niet alles even helder.

Het sterke van dit boek is dat het een overtuigend beeld geeft van Engeland aan de vooravond van de Burgeroorlog, met duidelijke parallellen naar het heden die er ook weer niet al te dik op liggen en nog een spannend verhaal vertelt ook.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten