Alternatief gidsje

Elke zomer verschijnt al decennia de roemruchte VN Detective en Thrillergids. Toen ik vorige week zaterdag bij de kapper het blad voor het eerst sinds ik-weet-niet-hoe-lang weer in handen kreeg, bedacht ik ineens dat ik nog een handjevol niet-besproken spannende boeken van het afgelopen half jaar had liggen, waar ik mooi een alternatief vakantieleesgidsje van kon maken. De VN-gids blijkt tegenwoordig een dikke pil te zijn, waarin je verdwaalt in de keuzes. Ik maak het je gemakkelijk: een rijtje van vier dat je zo hebt doorgeploegd, en ik koppel de boeken ook nog eens aan een bestemming. Service, hè?

O ja, en wat betreft die bestemmingen: die kun je letterlijk opvatten ("ik ga dit jaar naar Verweggistan, dus ik het neem het boek mee dat daar speelt") maar net zo goed virtueel ("ik blijf lekker in mijn eigen tuin en reis in gedachten naar Verweggistan, zonder jetlag en enge beesten").

Voor een reis naar de Australische outback

Jane Harper,
The Dry (Australië 2016, 336 pp.).
Vertaald als De droogte

Smulden jullie in de jaren negentig ook zo van The Flying Doctors? Ik lustte er wel pap van: stadje in de Australische outback (Cooper's Crossing), heldhaftige artsen, ranches waar je alleen met het vliegtuig kon komen, zwijgzame boeren, een oude pub annex hotel waar iedereen samenkwam, altijd conflicten, maar aan het eind van de aflevering was alles weer goed en triomfeerden de saamhorigheid en de gouden harten. Fijne feel good tv.

Het stadje Kiewarra in The Dry van debutant Jane Harper is de naargeestige tegenhanger van Cooper's Crossing - een afgelegen stadje waar iedereen er akelige geheimen op na lijkt te houden. De hoofdpersoon, Federal Agent Aaron Falk, is destijds niet voor niks weggetrokken en nooit meer teruggegaan, maar nu, vele jaren later is hij er toch weer, om de moord op een jong gezin op een afgelegen ranch te onderzoeken. Is de vader de dader? Doorgedraaid als gevolg van de ondraaglijke financiële problemen door de aanhoudende droogte? Of is er iets anders aan de hand? En waarom heeft bijna iedereen in Kiewarra een hekel aan Aaron? Wat is er in zijn jeugd precies gebeurd? We komen er uiteindelijk achter, en in de tussentijd geeft debutant Jane Haper ons een broeierig verhaal, waarin het verleden net zo'n belangrijke rol speelt als het heden, en het steeds verder verschroeiende land bijna een personage op zich is.

Mooi geschreven, vol sfeer en psychologisch inzicht, en beloond met een hoge score in de recente VN Gids.

Voor de nostalgische Anglofiel

Anthony Berkley,
The Poisoned Chocolates Case (GB 1929, 209 pp.).
Vertaald als Vergiftige bonbons)

Dol op het Engeland van weleer en de vroege romans van Agatha Christie? Liefhebber van ingenieus intellectueel gepuzzel?
Dan is dit een heerlijke roman.

Een dame is vermoord via de vergiftigde bonbons die haar echtgenoot puur toevallig heeft gekregen en de politie is op een dood spoor beland. Tijd om de hulp van Roger Sheringham en zijn clubje amateurspeurders in te roepen, bestaande uit onder meer een eminent strafpleiter, een gevierde detectiveschrijver en een huisvrouwachtige schrijfster van damesromans. Elk clublid krijgt achtereenvolgens een week de tijd om de moord uit te vogelen en de oplossing aan zijn of haar medeclubleden te presenteren. Elke week komt er een nieuwe oplossing die op dat moment lijkt te kloppen, maar waar de anderen fatale gaten in schieten, en steeds komt er daarna weer een volledig andere oplossing. Maar beetje bij beetje komt toch de waarheid aan het licht.

Eigenlijk is die waarheid helemaal niet zo belangrijk. Ik ben allang weer vergeten hoe het nou eigenlijk zat. Maar wat heb ik genoten van de uiteenzettingen van de leden van de club, van hoe Berkely hen daarin hun eigen persoonlijkheid en hun zwakheden laat verraden, van de zelfingenomenheid van menigeen en van de stiekeme, onderlinge concurrentiestrijd.

Dit is een vermakelijk, uitstekend geschreven en spitsvondig misdaadverhaal en tegelijkertijd een ironische parodie op het genre, van de schrijver die als Francis Iles meerdere klassieke misdaadverhalen schreef (zoals deze en deze). Lekker meta en thoroughly British.

Voor een lome strandvakantie in Griekenland

Robert Goddard,
Into the Blue (GB 1990, 498 pp.).
Vertaald als In het niets)

Harry Barnet, de hoofdpersoon van dit onderhoudende mysterie is een antiheld van middelbare leeftijd. Hij heeft weinig gepresteerd in het leven, maar is nu tevreden als huisoppasser op een Grieks eiland voor een rijke Engelsman die hij nog van vroeger kent. Maar aan zijn aangename leventje komt een einde als een logée, de jonge Heather Mallender, spoorloos verdwijnt en hij de laatste blijkt te zijn die haar heeft gezien. Harry wordt nu door veel mensen (maar niet door de politie) voor moordenaar gehouden en keert zuchtend terug naar Engeland om uit te zoeken wat er allemaal achter de verdwijning van Heather kan zitten. Nou, veel. Ongelooflijk veel. Hij ontdekt onder meer waarom hij altijd mislukt is in het leven en trekt een stinkende beerput open.

Into the Blue is een knap opgezet, zich rustig ontwikkelend mysterie, waar de typisch Britse klassentegenstellingen van doorslaggevend belang zijn, want ze hebben voor een groot deel de levens van de personages gevormd. Hoewel dit duidelijk een plotgedreven verhaal is, doet Goddard ook uitstekend werk als neerzetter van interessante karakters. En hoewel ik nooit had zien aankomen wat er allemaal achter Heathers verdwijning weg komt, bleef dit sfeervolle verhaal toch steeds geloofwaardig.

Voor een dynamisch weekendje New York

Jeffery Deaver,
The Bone Collector (VS 1997, 481 pp.).
Vertaald als Tot op het bot

Een literaire thriller kun je dit verhaal met geen mogelijkheid noemen. Het proza van Deaver doet wat het moet doen, maar meer ook niet en het verhaal heeft de diepgang van een dubbeltje. Deze politieroman is overduidelijk geschreven voor de bestsellermarkt, met als mede-hoofdpersonage een vrouwelijke politieagent waarvan ons de hele tijd voorgehouden hoe beeldschoon ze wel niet is ('her gorgeous lips' - blèh). Geen wonder dus dat hij binnen de kortste keren verfilmd was met Angelina Jolie in de sterrencast.

Maar Deaver weet wel hoe hij hij de lezer ademloos aan zijn stoel moet kluisteren (of, in mijn geval, aan mijn zitplaats in de trein). Het tempo is moordend en hij maakt knap gebruik van locaties uit het New York van de negentiende eeuw. Het achteraf tamelijk onwaarschijnlijke verhaal draait om een seriemoordenaar die kennelijk iets met het oude New York heeft, en die hoofdpersoon Lincoln Rhyme (een volledig verlamde, suïcidale ex-criminoloog) uitdaagt om hem te vinden voordat hij zijn volgende slachtoffer maakt. Er is vanuit literair oogpunt ontzettend veel op het boek aan te merken en persoonlijk vond ik de verplichte volstrekt-onverwachte-ontknoping belachelijk, maar feit is wel dat veel van dit verhaal me na ruim een half jaar nog steeds levendig voor de geest staat en dat overkomt me maar zelden met dit soort boeken. Prima voor als je even niet wilt nadenken, maar gewoon lekker meegesleurd wilt worden door de vakkundig opgebouwde spanning. Pas wel op dat je niet je halte voorbij rijdt.

PS Aarzel niet om je eigen commentaar toe te voegen. Ik stel het zeer op prijs als mensen de moeite nemen om reacties of aanvullingen te plaatsen. Heb je één van deze boeken  besproken op je eigen blog? Dan zou het fijn zijn als je een link bij de reacties plaatst.