Peter Brown,The Making of Late Antiquity (VS 1978)
Geschiedenis, 101 pp.
Ik was erg onder de indruk van Browns The World of Late Antiquity en toen ik er achter kwam dat dezelfde auteur een boek had uitgebracht waarin de overgang van de heidense denkwereld in het Romeinse rijk naar de Christelijke nader werd belicht, moest ik dat natuurlijk ook meteen lezen. Dit korte boekje is de weergave van vier lezingen aan de universiteit van Harvard. Net als Browns vorige boek vereist ook dit werk veel geconcentreerde aandacht en de nodige voorkennis van de klassieke wereld.
Browns interpretatie van de overgang naar het Christendom in de klassieke wereld is als volgt: na de rustige, conservatieve tweede eeuw volgde er een periode van aanzienlijke instabiliteit en steeds groter wordende sociale tegenstellingen. De heidense goden waren altijd voor iedereen gelijkelijk toegankelijk geweest, nu claimden met name Christenen voor het eerst een speciale relatie met het bovennatuurlijke. Dit was precies waar veel mensen in deze tijd behoefte aan hadden: figuren die kennelijk in een bevoorrechte positie tot het goddelijke stonden en hen daarom in deze problematische tijden konden leiden. Of, zoals Brown het zegt: "On al levels of its experience, Late Antique society was alert to the exceptional and prepared to acclaim it." (p. 97) In Egypte ontstond in die tijd en in dezelfde tijdgeest de asceet en kluizenaar, figuren die de eerste kloosters stichtten en daarmee een immense invloed op de Middeleeuwen hebben uitgeoefend.
Net als Browns eerdere boek is dit ook een zeer interessante leeservaring. De opzet is echter beperkter en minder ambiteus en daarom wat minder belangwekkend en fascinerend. Niettemin zeer de moeite waard.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten