zaterdag 22 november 2008

Back to the seventies

Jonathan Coe,
The Rotter's Club (GB 2001)
Roman, 402 pp.
Nederlandse titel: De Rotters Club


Het is 1973. Herinneren we ons die tijd nog? Jongens hadden lang haar en bij feestjes (die toen fuifjes heetten) stonden tupperware bakjes met wel twee verschillende smaken chips op tafel. Symfonische rock was helemaal je-van-het voor pubers met intellectuele pretenties, anderen waren gek van Genesis of Pink Floyd. De Engelse vakbonden organiseerden staking na staking en de IRA liet bommen afgaan in Birmingham.

En in Birmingham wonen toevallig ook de hoofdpersonen van deze roman. Als het boek opent is brugklasser Benjamin Trotter net braaf met zijn huiswerk bezig, zit zijn etterige broertje Paul Waterschapsheuvel te lezen, is zus Lois (15) in de contactadvertenties op zoek naar een leuke vent ("Hairy Guy seeks Chick. Birmingham area"), leest moeder Sheila een verslag van het huwelijk van Prinses Anne en Mark Philips ("really happy") en zit vader Colin (onderknuppel in een autofabriek) in de pub met zijn baas en een vakbondsman.
Benjamin en zijn zus Lois worden op school plagerig the Rotters genoemd (Bent Rotter, Lowest Rotter) en de Trotters zijn inderdaad het middelpunt van deze roman, maar we volgen ook Benjamins vrienden Philip en Dougie, hun ouders en diverse andere personages. Het is dus niet een puberroman. Integendeel, Jonathan Coe geeft door middel van deze mensen heel ambitieus een beeld van Engeland in de jaren 70. Hij gebruikt daarvoor diverse stijlmiddelen: naast die van de alwetende verteller (het grootste deel van het boek), zijn er stukjes uit de schoolkrant, een herinnering als kort verhaal door Benjamin, een herinnering als toespraak door Dougie, dagboekfragmenten van Lois en ingezonden brieven.

In de loop van 1973 tot het begin van de jaren tachtig zien we de hoofdpersonen veranderen met de tijden. De kleurloze brugklasser Benjamin, de zelfverzekerde vakbondsman Bill, buschauffeur Sam wiens vrouw hem bedriegt met de tekenleraar van zoonlief: ze zijn aan het eind van het verhaal allemaal iemand anders geworden.

En had ik al gemeld dat het boek vooral heel erg geestig is? Dat is de grote kracht van The Rotter's Club wat mij betreft: de milde maar rake humor, die de mensen extra menselijk maakt, zware situaties vlot trekt en het boek warmte geeft. De minder sterke kanten vond ik het grote aantal personages, situaties en thema's, én het einde, waar het verhaal een beetje inzakt. De eerste driekwart van het boek zijn echter fantastisch, zodat het eindoordeel uiteindelijk toch is: verrukkelijk boek. En het vervolg, The Closed Circle, dat in de jaren negentig speelt, is onderweg met de post en kan elk moment op mijn deurmat belanden.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten