"Always look on the bright side of life"

Stephen Benatar,
Wish Her Safe at Home (GB 1982)
Roman, 226 pp.
Niet in het Nederlandse beschikbaar


Stel je voor: je hebt een lange treinreis voor de boeg, van Groningen naar Amsterdam. Je hebt je net lekker geïnstalleerd op een mooi plekje in een eersteklascoupé met je boek en je iPod, als daar een keurige oudere dame met een iets te uitbundige hoed naast je neerstrijkt en enthousiast een praatje aanknoopt. Aanvankelijk werken haar enthousiasme en haar opgewektheid aanstekelijk, maar na Assen begin je je een tikje ongemakkelijk te voelen, bij Hoogeveen slaat de uitputting toe en in Zwolle stap je gauw over in een ander treinstel, liegend dat je er uit moet en van harte hopend dat je elkaar niet tegen het lijf loopt in Amsterdam. Zo'n dame is Rachel Waring.

Rachel loopt tegen de vijftig, leidt al jaren een duf kantoorbestaan en woont met kettingrokende flatmate Sylvia in Londen, als ze tot haar stomme verbazing een groot achttiende-eeuws huis in Bristol van een excentrieke oudtante erft, waarvan geen mens meer wist dat ze nog leefde. Rachel neemt een kijkje, laat zich niet uit het veld slaan door de troep en wordt op slag verliefd op de sfeer van het huis. Baan wordt opgezegd, Sylvia achtergelaten met een nieuwe flatmate, alle financiële reserves aangeboord voor verbouwing en tuinaanleg en Rachel begint met de grootst mogelijke overgave aan een heel nieuw leven.
De brave timide en niet al te sociaal vaardige Rachel heeft zich altijd door haar akelige moeder en later door het leven in toom laten houden, maar slaat nu onbekommerd door. Want wie krijgt er nu ooit zo'n tweede kans? Optimisme wordt haar middle name, positief denken wordt haar motto, vrolijke musicalliedjes worden haar metgezel. Groots en meeslepend zal zij leven.

En Rachel is vastbesloten om iedereen deelgenoot te maken in haar nieuwe geluk.

When the assistant at the cheese counter complained about the weather, I replied, "But aren't you aware, you naughty and ungrateful man, that where you see clouds upon the hills you soon will see crowds of daffodils?" and even though we were nearer August than April I thought it seemed a jaunty, wise and almost witty thing to say, and indicative too of the springtime which had belatedly come tripping into my own heart. (p. 65)

Het wordt nog mooier als Rachel ontdekt dat er in de late achttiende eeuw een filantroop in haar huis heeft gewoond; iemand waar zelfs een biografietje over is geschreven, en ineens weet ze het: hij en zij waren in een vorig leven geliefden. Deze Horatio Gavin wordt haar lichtende voorbeeld, want ook Rachel gaat goed doen en andere mensen gelukkig maken. Het gevolg is helaas dat ze zich zich steeds tenenkrommender gaat gedragen en steeds een beetje gekker wordt .

Het enigszins ongemakkelijke van dit boek zit hem vooral in het eerstepersoonsvertelperspectief. De stijl is net zo opgetogen en warrig als Rachel zelf. Je moet als lezer aanzien hoe Rachel voortdurend de reacties van haar omgeving helemaal verkeerd interpreteert, terwijl ze zich in filmsterrenjurken hijst en met de moed der wanhoop zingt:

"Stay young and beautiful;
It's your duty to be beautiful,
Stay young and beautiful...
If you want to be loved!" (p. 136)

Maar hoe gek Rachel ook wordt, het is moeilijk om haar niet als medemens te zien, om geen mededogen met haar te hebben. Ze wil immers alleen maar geliefd zijn, ze wil nu eindelijk wel eens bewonderd worden, en ze wil zo ontzettend graag goed doen. Mededogen en medelijden waren de overheersende emoties waarmee ik dit boek afsloot, alhoewel er net zo goed een hele hoop humor in deze roman zit. En de recensent van The Times die dit in 1982 had gelijk toen hij het een "wonderful book" noemde. Rachel Waring is iemand die je niet gauw zult vergeten.