Rock Crystal (Oostenrijk 1853)
Novelle, 76 pp.
Uit het in het Amerikaans vertaald door Elizabeth Mayer en Marianne Moore, met een inleiding van W.H. Auden
In het Nederlands verschenen als onderdeel van de bundel Kleurige stenen
De aanloop naar Pasen is niet het juiste jaargetijde voor deze vertelling, want het is een kerstverhaal, maar dat was ik even vergeten toen ik het uit de kast haalde. De auteur begint met een opgewekt betoog over wat volgens hem voor kinderen het mooiste feest van het jaar is: kerstmis, met zijn boom, zijn kaarsen, zijn presentjes en het heerlijkste diner van het hele jaar. Dan neemt de schrijver ons mee naar een klein dorpje in de bergen, in een afgelegen vallei die uitkijkt op een berg waarop de bewoners zo trots zijn alsof ze hem zelf gemaakt hebben.
Er was eens (want dit is net zo zeer een sprookje als een realistisch verhaal) een schoenmaker in dit dorpje die verliefd werd op de beeldschone dochter van de welgestelde stoffenverver in het naburige, veel grotere dorp in de vallei verderop. De schoenmaker slaagde er uiteindelijk in om de hand van de dochter te winnen en zij kwam met hem naar zijn kleine dorpje, waar ze twee kinderen kregen: eerst een jongetje en verscheidene jaren later een meisje. De moeder en de kinderen bleven altijd een beetje buitenstaanders in het dorpje, want ze maakten regelmatig de lange wandeling over de col naar het dorp waar hun grootmoeder woonde.
Op de dag vóór kerst trekken broertje en zusje er zoals wel vaker met zijn tweetjes op uit naar grootmoeder. Het jongetje is inmiddels oud en verstandig genoeg daarvoor en het kleine meisje vertrouwt volledig op haar grote broer. Maar op de terugweg begint het onverwacht te sneeuwen, en harder te sneeuwen, en nog harder te sneeuwen, totdat alles wit is en Conrad en Sanna geen hand meer voor ogen kunnen zien. Ze verdwalen.
En meer zeg ik niet. Het verhaal is goed beschouwd een simpele volksvertelling, maar de sentimentaliteit die zo op de loer ligt in een vertelling als deze, wordt door Stifter wonder boven wonder vermeden. Hij is een landschapsschilder met woorden, die met eenvoudige maar trefzekere middelen de grote schoonheid en de ontzagwekkendheid van de bergen oproept. Zijn idealen zijn harmonie en gemeenschapszin en hij verbeeldt die idealen op buitengewoon ontroerende wijze in dit verhaal, door middel van een prachtig einde.
Nu alvast aanschaffen en dan op kerstavond in één keer uitlezen.
<span>Klinkt goed, en ook weer in die mooie NYRB Classics-reeks.
BeantwoordenVerwijderen<span>W.H. geeft in één keer de plot weg. Foei.</span>
Erg is dat, hè. Tegenwoordig zoek ik praktisch blindelings de eerste pagina van het verhaal op, bang dat mijn oog toevallig op een spoiler in de inleiding zou vallen (Jonathan Lethem in We Have Always Lived in the Castle kan er ook wat van).</span>
Goede gewoonte! Ik lees inderdaad ook steevast de inleiding pas nadat ik het boek helemaal uit heb, want inleiders staan er kennelijk nooit bij stil dat de eenvoudige lezer plezier kan beleven aan de verrassingen die een plot biedt.
BeantwoordenVerwijderenWe Have Always Lived in the Castle staat trouwens op mijn verlanglijstje. Hoe vond je dat? De moeite waard?
Ik vond het zeker de moeite waard, hoewel het lang niet zo eng was als ik had verwacht. Hier is mijn mini-recensie:
BeantwoordenVerwijderenhttp://users.livejournal.com/_lethe_/79364.html
En dit is de openingsalinea (die ik eigenlijk in mijn recensie had moeten zetten):
"My name is Mary Katherine Blackwood. I am eighteen years old, and I live with my sister Constance. I have often thought that with any luck at all I could have been born a werewolf, because the two middle fingers on both my hands are the same length, but I have had to be content with what I had. I dislike washing myself, and dogs, and noise. I like my sister Constance, and Richard Plantagenet, and <span>Amanita phalloides</span>, the death-cup mushroom. Everyone else in my family is dead."
Als je dit aanspreekt, vind je het hele verhaal goed.
Ik bedoelde dus "Als dit je aanspreekt". :-D
BeantwoordenVerwijderenIk heb gisteren trouwens Wish Her Safe at Home uitgelezen. Hoewel Rachel me op een bepaald moment zo begon te irriteren dat ik even wat anders tussendoor moest lezen, vond ik het tegen het eind toch wel weer erg mooi.
Misschien een schrale troost voor je: jouw editie met het lelijke omslag is blijkbaar een herziene uitgave, wat strenger ge-edit. De mijne is zo'n 40 pagina's langer, en had inderdaad wel wat korter gemogen.
O ja, dat klinkt lekker quirky. Helemaal mijn stijl.
BeantwoordenVerwijderen