Geslaagd literair moordmysterie

Attica Locke,
The Cutting Season (VS 2012)
Roman, 384 pp.
Niet in het Nederlands vertaald


Belle Vie is een prachtig historisch landgoed in Louisiana, maar er kleeft wel bloed aan: in figuurlijke zin, omdat het zijn rijkdom aan slavenarbeid heeft te danken en in letterlijke zin, omdat de manager zojuist, op een vroege herfstochtend in 2009, het lichaam van een onbekende jonge vrouw met een doorgesneden keel heeft ontdekt, vlakbij de gerestaureerde slavenhutjes.

Die manager heet Caren Gray en zij is de afstammeling van één van de slaven die ooit Belle Vie groot maakten. Caren bracht haar jeugd door op het landgoed als de dochter van de zwarte kokkin, verdween naar New Orleans om te studeren en is nu terug als hoofd van het levende museum dat Belle Vie is geworden. Ze regelt de bruiloften en partijen waarvoor je huis en tuin kunt afhuren, leidt de stroom van dagjesmensen in goede banen en zorgt dat de acteurs op tijd klaar staan om een tenenkrommend toneelstukje over de de Goeie Ouwe Tijd op te voeren, waarin Afro-Afrikanen uit de buurt dienstbare 'zwartjes' uit de tijd  van de burgeroorlog spelen, met gênante teksten als “Dem Yankee whites can’t make me leave dis here land. Dis here mah home. Freedom weren’t meant nothing without Belle Vie.”

Gefingeerde plattegrond van Belle Vie

Ondanks alles is Belle Vie voor Caren de enige plaats die nog steeds als een veilige thuishaven voelt en het is niet voor niks dat ze hier samen met haar dochtertje naar toe vluchtte, toen de orkaan Katrina haar huis in New Orleans dreigde te verwoesten. Alleen loopt er nu dus een moordenaar rond.

The Cutting Season is het soort boek dat je niet zo vaak tegen komt: een geslaagde hybride van  daadwerkelijk literaire roman en spannend moordmysterie. De plot is zeer zorgvuldig opgebouwd, de schrijfstijl is meer dan adequaat en daarnaast kent het boek een gelaagdheid die het duidelijk boven het niveau van de whodunnit uit tilt. Enkele van de vragen die daarbij steeds terug komen, zijn in hoeverre je de geschiedenis kunt ontvluchten (het antwoord daarop is verrassend) en aan wie, in morele zin, de voormalige plantage eigenlijk toebehoort: aan de huidige blanke eigenaar wiens familie het na de burgeroorlog opkocht of aan de afstammelingen van de slaven wier bloed, zweet en tranen de rijkdom van de oorspronkelijke eigenaren hebben gecreëerd.

En in hoeverre is er echt iets veranderd? De afstammelingen van de slaven zijn al anderhalve eeuw vrije burgers, maar Belle Vie wordt tegenwoordig omringd door landerijen die het eigendom zijn van een groot rietsuikerconglomeraat, waarvan de veldarbeiders uitgebuite illegale Latino's zijn - een nieuwe onderklasse, die weliswaar in juridische zin vrij is, maar in sociaaleconomische zin niet. En zelfs de werknemers van Belle Vie zijn nog steeds in grote mate afhankelijk van de blanke eigenaren, die met het landgoed kunnen doen wat hun goeddunkt, zonder consideratie voor mensen of geschiedenis - wat dan ook gebeurt.

Tenslotte is er het zorgvuldig uitgewerkte personage van Caren Gray, een vrouw met een succesvol heden maar een getroebleerd verleden. Ze zegt over Belle Vie: "this place is ... complicated", maar dat geldt ook voor haar en haar motieven, voor haar relatie met haar ex en voor haar verhouding tot Belle Vie en zijn geschiedenis. Let trouwens ook op de achternaam van Caren!

The Cutting Season is een knap verteld verhaal met zowel spanning als diepgang en een boeiend neergezette hoofdpersoon. Attica Locke werd voor haar eerste roman, Black Water Rising, genomineerd voor talloze prijzen, en heeft de belofte van veelbelovende debutant met deze tweede roman zeker waargemaakt. Ze heeft hier trouwens een fraaie website met foto's van het landgoed dat diende als inspiratie voor Belle Vie.

PS Aarzel om niet om je eigen commentaar toe te voegen. Ik stel het zeer op prijs als mensen de moeite nemen om reacties of aanvullingen te plaatsen!