Een Engelsman in de Alpujarras

Chris Stewart,
A Parrot in the Pepper Tree (GB 2002)
Deel 2 in de Lemons Trilogy
Reisverhaal, 276 pp.
Nederlandse titel: Een papegaai in de peperboom

Chris Stewart,
The Almond Blossom Appreciation Society (GB 2006)
Deel 3 in de Lemons Trilogy
Reisverhaal, 308 pp.
Geen Nederlandse vertaling bekend





Begin jaren negentig vond Christ Stewart dat het de hoogste tijd was voor een nieuwe wending in zijn leven. Hij was nu 40 en na een afwisselende carrière als onder meer drummer, reisgidsenschrijver en schapenscheerder ging hij het avontuur aan: hij kocht een bouwvallig boerderijtje in de Alpujarras in Zuid-Spanje en ging zich toeleggen op het boerenbestaan. Over hoe dat verliep, schreef hij met veel Britse humor een heerlijk boek (Driving Over Lemons), dat zo succesvol was, dat hij niet alleen eindelijk een trekker aan kon schaffen, maar ook nog twee vervolgdelen schreef. Afgelopen maand was ik daar plotseling voor in de stemming (het bood een perfect contrast voor de tobberige zelfontleding van een sombere Noor in Zweden) en ik heb ze achterelkaar uitgelezen.

Deel 1 eindigde met de geboorte dochter Chloë, die zich in deze delen ontwikkelt tot een onvervalste Spaanse tiener, maar de hoofdmoot bestaat weer uit de avonturen op en rond de boerderij. Het hardst heb ik gelachen om de wederwaardigheden rondom de telefoon. Die is er namelijk aanvankelijk niet, want dit is nog het pré-gsmtijdperk van de jaren negentig.  Wel is er een mogelijkheid om in het dorp te bellen, maar daar zitten diverse  nadelen aan:

An enterprising family in the village had invested in a telephone meter. This enabled them to provide a public service and, with an astronomical multiplication of the already ruinous Telefónica rate, to turn a nice profit. However much they charged, though, the telephone-house was not a place for a relaxed call. The phone and its meter were mounted on the wall of the family sitting room, between a picture of the Bleeding Heart and a bunch of faded plastic flowers. Callers were clearly intruders on family life.

In een drieste bui investeert Chris in wat op dat moment het nieuwste van het nieuwste is, een soort vaste sateliettelefoon. Gek genoeg komen vrienden en familie uit Engeland luid en helder door, maar is buurman Domingo uit de naburige vallei met geen mogelijkheid te verstaan. Als er dus iemand belt en er alleen maar diepzeegegorgel uit het apparaat komt, weten ze dat het Domingo is en dat ze even langs moeten gaan. Inmiddels heeft natuurlijk elke schaapherder in de Alpujarras een mobieltje, maar daar kun je lang zo leuk niet over schrijven.

We lezen ook wat er gebeurt als Driving Over Lemons ondanks het onverhulde scepticisme van Ana een succes wordt. Er komen een interviewer en een fotograaf ("We felt like a family of half-wits, and that, when the photo came out later, was exactly what we looked like – muttonheads allowed out for the day from some sort of institution.") en Chris vindt het reuze spannend als hij wordt uitgenodigd voor een literair festival.

... as two women swathed in kagouls pointed in my direction, whispering in a loud, excited hush, ‘It’s him! I’m sure it is!’ This was heady stuff. I straightened up and beamed back at them as an arm lightly touched mine to guide me out of the way. ‘Thank you,’ murmured Bill Bryson in passing.

Het sympathiekste aan Chris zijn zijn bescheidenheid en zijn aandoenlijke vertrouwen in de mensheid. Op de een of andere manier wordt dat vertrouwen nog zelden beschaamd ook. Chris stelt zich vol optimisme en zonder enige achterdocht open voor anderen en anderen stellen zich open voor hem. Een benijdenswaardige eigenschap. Eén van de meest geslaagde hoofdstukken is dat in The Almond Blossom Appreciation Society waarin Chris in de jaren negentig oversteekt naar Marokko voor een broodnodige aanvulling op de inkomsten uit zijn boerderijtje. Een vriend in Engeland is namelijk bereid veel geld te betalen voor de zaden van een plant die in groten getale in het Atlasgebergte groeit. Chris pakt zonder veel voorbereidingen de boot en gaat al improviserend op zoek. Hij ontmoet al gauw een jonge werkloze leraar Engels die hem bij zijn familie introduceert en met hem een soort joint venture Moroccan style opzet - die voor beide partijen uitstekend uitpakt. Het is een verademing om in dit tijdperk ook eens te lezen over Marokkanen die niet automatisch als criminelen worden weggezet, maar net als Chris bereid zijn om door hard te werken op onorthodoxe wijze wat extra inkomsten te genereren. Ze kunnen amper rondkomen, maar er is altijd plaats voor mensen die het slechter hebben:

Here was a family without a car, a fridge, a telephone, a camera – the only ornament in the house was the obligatory photograph of Hassan II, the (then) king – and yet they took in orphans off the street, and looked after their old people with a naturalness and clear-sighted sense of duty unthinkable among their North European counterparts.

Inmiddels (anno nu) is dochter Chloe het huis uit en wordt Casa Stewart bewoond door Chris, echtgenote Ana, een bazige parkiet die de vijf katten terroriseert en twee honden: "Big, a hairy terrier we found abandoned by the road, and Bumble, an enormous and amiable mongrel, whose function is to monopolise the space before the fire and bark at intruders."

Ik weet niet of er nog meer delen over het leven in de Alpujarras komen, maar gelukkig heeft Chris ook nog een boek geschreven over zijn wederwaardigheden lang geleden, toen hij iets deed met boten in de buurt van Griekenland, zodat ik daar aan kan beginnen als ik weer eens behoefte heb aan een prettige dosis Britse humor, optimisme en vertrouwen in de mensheid (bijvoorbeeld als ik aan deel drie van Knaus ga beginnen).

PS Aarzel om niet om je eigen commentaar toe te voegen. Ik stel het zeer op prijs als mensen de moeite nemen om reacties of aanvullingen te plaatsen! Heb je dit boek besproken op je eigen blog? Plaats dan s.v.p. een link bij de reacties.