dinsdag 22 april 2008

Newfoundland in één van de hoofdrollen

Wayne Johnston,
The Colony of Unrequited Dreams(Canada 1998)
Roman, 562 pp.
Nederlandse titel: Kolonie van onvervulde dromen



Sommige romans draaien niet alleen om een menselijk hoofdpersoon, maar spelen zich af op een plaats die vrijwel net zo belangrijk is als de protagonist, zodat een stad of een landschap als medehoofdpersoon optreedt. Zo'n boek is dit. De ik-figuur is de gedreven Joe Smallwood, die in 1949 de eerste premier van de nieuwe Canadese provincie Newfoundland werd. En het land dat zo'n vooraanstaande rol speelt is Newfoundland, met zijn meedogenloze klimaat en landschap, waar voor de meeste mensen destijds niet meer dan een leven op de rand van het bestaan was weggelegd.

Dit wordt vooral heel sterk getroffen in de passage waarin Smallwood getuige is van de tragedie van zeehondenjagers die door de onverschilligheid van een kapitein massaal omkomen in een sneeuwstorm; in het hoofdstuk waarin hij het hele eiland te voet doorkruist om een spoorwegvakbond op te richten; en in de latere episode waarin hij de straatarme, geïsoleerde vissers aan de zuidkust bezoekt met hetzelfde doel. Ook het verhaal van zijn jeugd wordt bijzonder sterk verteld: het rammelende huis waar het zelfs binnen waait, de vader die meestal dronken is en dan galmende toespraken tegen niemand in het bijzonder houdt, de opstandige moeder die uiteindelijk van ellende maar lid wordt van de Pinkstergemeente.

Johnston is een meeslepend verteller met gevoel voor humor.
Dat is maar goed ook, want het verhaal zelf kent geen echte verrassingen: de uitkomst is bekend (Smallwood was immers een historische figuur) en de gebeurtenissen worden rechttoe rechtaan in chronologische volgorde verteld. Johnston heeft zelf verklaard dat dit boek nadrukkelijk geen verhulde biografie is, maar een roman over een historische figuur.

Om het fictie-element te benadrukken heeft hij een verzonnen personage een prominente rol gegeven: Sheilagh Fielding, een jeugdvriendin, waarmee Smallwood een haat-liefdeverhouding heeft en die als een soort tegenspeler functioneert. Helaas vind ik de ultra-cynische Fielding (zoals ze genoemd wordt) een weinig geloofwaardig, nogal gezocht personage en het mysterie rond de brief die zij zou hebben geschreven en die Johnston zo'n beslissende rol in Smallwoods en Fieldings leven laat spelen, voegt al helemaal niets toe. Johnston had zich veel beter kunnen beperken tot Smallwood en Newfoundland, die interessant genoeg zijn. Dan hadden we wat mij betreft een veel beter boek gehad, want zoals ik al zei, Johnston kan zeker schrijven.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten