vrijdag 12 september 2008

Lord Byron: niet bepaald een ideale echtgenoot

Benjamin Markovits,
A Quiet Adjustment (VS 2008)

Roman, 328 pp.
Niet in het Nederlands beschikbaar



Dit wordt nooit een bestseller. Alleen liefhebbers van trage tweehonderd jaar oude romans met spitsvondige discussies zullen hier waarschijnlijk echt van genieten. Nou ben ik toevallig wel zo'n liefhebber, maar ik moet eerlijk toegeven dat het lezen van dit boek wel tamelijk hard werken was. Het is veel taaier dan Imposture, het eerste deel in deze Byrontrilogie. Nu heeft Markovits de taal van de vroege negentiende eeuw op zich perfect getroffen, maar lezen als Jane Austen doet dit boek niet. Daarvoor moet je te vaak een zin meerdere keren overlezen om hem echt te doorgronden - wat trouwens niet perse een nadeel hoeft te zijn, want het dwingt je als lezer om goed stil te staan bij wat je leest.

En wat lezen wij hier? De ervaringen van Annabella Milbanke, een beschermd opgevoede, uiterst intelligente jonge vrouw, wier deugdzame karakter de verdorven dichter Byron van zichzelf moet redden. We hebben hier dus te maken met historische figuren en dan vooral met Annabella, want we zien alles door haar ogen. Byron en Annabella zijn tegenpolen, maar er is toch (of juist daarom, natuurlijk) een sterke aantrekkingskracht tussen de twee. Annabella wijst aanvankelijk Byrons aanzoek af, maar na twee jaar corresponderen is ze verliefd genoeg om 'ja' te zeggen en wordt er getrouwd. Het huwelijk is geen succes, want net als bij Charles en Diana is er een derde persoon in het huwelijk, namelijk Augusta Leigh, die niet alleen Byrons grote liefde is, maar ook zijn halfzuster. "Onverkwikkelijk" is een understatement in dit geval.

" The great object of life is sensation ... To feel that we exist, even though in pain'", vertelt Byron bij hun eerste ontmoeting. Annabella is gefascineerd en is ondanks haar intelligentie blind voor zijn duistere kant: "selfishness is totally absent from his character", maakt ze zichzelf wijs, ervan overtuigd dat zij ongetwijfeld in staat zal zijn hem eindelijk tot rust te brengen.

Annabella is niet alleen enigzins naïef maar ook berekenend: ze trouwt mede met Byron om via hem te delen in een roem die haar als vrouw in die tijd anders niet gauw gegund zal zijn. Ze is zich er constant van bewust hoe ze overkomt en spontaniteit is haar vreemd. Ook haar deugdzaamheid heeft iets berekenends. En als zij en Byron na een kortstondig en ongelukkig huwelijk uit elkaar gaan, besluit ze: "to give to the music of her suffering a larger harmony; she was confident, at least, of drowning out every competing noise. The lesson really was that if life could be spent in mourning what was lost, then the least that might make it acceptable was a kind of pre-eminence."

Dit boek reflecteert Annabella's persoonlijkheid: het is erg knap geschreven, boeiend, maar het is eerder een boek om te bewonderen dan om van te houden.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten