donderdag 16 juni 2011

Het lijk in de groentetuin

Alan Bradley,
The Sweetness at the Bottom of the Pie (Canada 2009)
Roman, 374 pp.
In het Nederlands uitgebracht onder de titel De smaak van venijn.


Over het algemeen houd ik niet van al te knusse verhaaltjes, maar net zoals de meeste mensen heb ik zo af en toe wel eens behoefte aan een cosy mystery: een gezellige whodunnit waar vooral geen vlammend realisme aan te pas komt, liefst iets met een Engels landhuis, dat zich afspeelt in min of meer vervlogen tijden, en met een plot die zo ingenieus is dat je helemaal vergeet dat het er in het echte leven zelden zo toegaat.

De Canadese schrijver Alan Bradley heeft volmaakt aangevoeld hoe je dat doet, toen hij met zijn Flavia de Luce-serie begon. Flavia is een meisje van 11 uit een familie met oud geld en woont (vanzelfsprekend) in een groot Engels landhuis. We schrijven 1950 en er ligt een lijk tussen de komkommers in de groentetuin. Ik geef toe, dit klinkt ondraaglijk kneuterig en weeïg, maar het is het verrassend genoeg niet. De bejaarde Bradley heeft tot mijn verbazing van Flavia een hele frisse creatie gemaakt en een opvallend plezierig boek afgeleverd. De hyperintelligente Flavia is namelijk idolaat van scheikunde, weet als een moderne Lucrezia Borgia alles van giftige stoffen, pest haar oudere zusjes Ophelia (Feely) en Daphne (Daffy) en wordt door haar postzegelverzamelende vader vrijwel geheel aan haar lot  overgelaten. Moeder is op jonge leeftijd verongelukt. Op een oud fietsje dat ze Gladys heeft gedoopt maakt Flavia het dorp onveilig en lost ze moordmysteries op - of probeert dat althans.

Flavia heeft een uiterst charmante 'stem' als personage, die een groot deel van het succes van dit boek verklaart. Ze is aan de ene kant een vroegrijpe nerd, die een middeleeuws schilderij als volgt beschrijft:
The panel on the right portrayed Jesus emerging from his tomb, as Mary Magdalene, in a red dress (also iron, or perhaps grated particles of gold), holds out to him a purple garment (manganese dioxide) and a loaf of yellow bread (silver chloride).
Aan de andere kant is ze een kind dat ruim vóór de seksuele revolutie opgroeit en verfrissend onnozele dingen zegt als:
I remembered a piece of sisterly advice, which Feely once gave Daffy and me: “If ever you’re accosted by a man,” she’d said, “kick him in the Casanovas and run like blue blazes!” Although it had sounded at the time like a useful bit of intelligence, the only problem was that I didn’t know where the Casanovas were located.
De moord in dit boek heeft te maken met een zeldzame postzegel en, naar het zich laat aanzien, met een zelfmoord uit circa 1920, waardoor Flavia op de koop toe ook dingen over haar vader komt te weten die ze liever onder het vloerkleed had gelaten, maar ja, dat krijg je, als je je neus steekt in dingen die je niet aangaan.

Bradley heeft er een waarlijk ingenieus verhaal van gemaakt dat uiteindelijk netjes, maar ook weer niet te netjes wordt opgelost en dat slechts op één moment weg lijkt te zakken in sentimentaliteit, maar gelukkig blijkt even later dat zowel Flavia als de lezer pesterig op het verkeerde been zijn gezet. Flavia heeft mij tot mijn verrassing een aantal zeer aangename uurtjes escapistisch vermaak bezorgd en deel 2 van haar avonturen staat inmiddels al op mijn Kindle. Dat bewaar ik voor als ik weer eens lekker onbekommerd een eind weg wil lezen.

12 opmerkingen:

  1. Judith (Leeswammes)17 juni 2011 om 08:03

    Dit boek staat al een tijdje op mijn verlanglijstje (met nog een stuk of 125 andere boeken) - lijkt me heel leuk en de bieb heeft 'm Dus ik moet maar niet al te lang meer wachten. Goed om te horen dat íe jou bevallen is.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Binnenkort uit de bieb halen, zou ik zeggen! Het is verrukkelijke vakantielectuur - ook als je geen vakantie hebt ;)

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Ik heb je review overgeslagen want ik heb 'm zelf op mn lijstje staan. Maar ik zag de vier sterren en je reactie op de reactie van Judith dus ik heb 'm op de planning voor deze zomer gezet.
    Wilde wel ff melden dat ik voornemens ben geen reviews meer te lezen van boeken die ik zelf ook op m'n lijstje heb staan omdat ik merk dat ik dan te veel beïnvloed wordt en al met een bepaalde insteek aan het lezen begin. Dus als ik wat minder reageer betekent dit niet dat ik je post niet lees (ik lees ze altijd) maar dat ik zelf het boek nog ga lezen :-)

    BeantwoordenVerwijderen
  4. ohh dat staat ook gek, dat ik je review niet lees maar wel je post. ik bedoel natuurlijk dat ik in dit geval wel even kijk naar je post maar 'm niet lees, dat bewaar ik voor later.
    Hebben trouwens meer mensen dit, dat je beter geen reviews kunt lezen van boeken die je zelf toch al wilt lezen? Of ben ik daar raar in?

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Judith (Leeswammes)17 juni 2011 om 10:14

    Het hangt ervan af, Joke. Soms schrijven mensen ongeveer het hele verhaal in hun recensie en dat vind ik ongelofelijk vervelend. Maar ik wil wel graag horen wat mensen van een boek vinden, wat er leuk aan was of niet. 

    Ik heb zoveel boeken op mijn lijstje staan dat het voor mij wel uitmaakt wat bepaalde mensen van een boek zeggen. Ja, een boek kan ook weer van het lijstje af, als er een aantal mensen wiens mening ik respecteer het niets vinden. Of als zij het leuk vonden word ik enthousiaster en zorg dat ik het sneller in handen krijg. 

    Met bepaalde insteek gaan lezen heb ik geen last van. Ik lees zoveel recensies, dat onthoud ik toch allemaal niet.

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Nou, ik kan me er wel wat bij voor stellen, hoor Joke. Ik probeer daarom mijn besprekingen zo in te richten dat (1) er geen spoilers in staan, (2) er niet teveel van de plot wordt weggegeven, (3) er tekst geciteerd wordt aan de hand waarvan een lezer de schrijfstijl kan beoordelen en (3) de laatste alinea mijn samenvattende eindoordeel bevat. Je kunt dus even een blik op de citaten werpen ("is dit een stijl die mij aanspreekt?"), de laatste alinea doornemen en de rest overslaan als je nog niet al te veel van het boek wilt weten.

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Meestal haal ik de boeken die op mijn lijstje staan uit de krant of (Engelstalige) van het fantastische e-zine Bookbrowse.com waar ik op geabonneerd ben dus dat zijn voor 90% al boeken waarvan ik weet dat ik ze goed ga vinden. 
    Als ik dat zo zeg realiseer ik me nu dat er eigenlijk zelden iets van mijn lijstje wordt geschrapt en er wel veel bijkomen, meestal omdat ik een aanbeveling heb gelezen op een blog, zoals deze :-) 

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Ik heb ook zo'n lijstje dat alleen maar uitdijt. Mijn tips haal ik uit The Guardian en The New York Times en van allerlei blogs. Ik moet wel zeggen dat ik sinds het on-line tijdperk veel minder miskopen doe dan toen ik nog regelmatig iets van de koopjestafel in de boekwinkel oppikte of tweedehandsjes kocht in leuke obscure winkeltjes.

    BeantwoordenVerwijderen
  9. en ja, ook op mijn lijstje!

    BeantwoordenVerwijderen
  10. Ik was na Dick Swaab ook aan iets luchtigs toe en heb dit meteen besteld. Ik ben er net in begonnen maar zal je nog laten weten hoe ik het vond. 

    BeantwoordenVerwijderen
  11. Hé wat leuk, Loes. Toevallig heb ik n.a.v. jouw bericht inmiddels Dick Swaab gekocht (als eBoek!). Zo houden we elkaar lekker aan het kopen en het lezen.

    BeantwoordenVerwijderen