Saaie superheld

Lee Child.
Never Go Back (GB 2013)
Roman, 416 pp.
Nederlandse titel: Ga nooit terug


Een juichende uitgever: "Lee Child is one of the world’s leading thriller writers. His novels featuring his hero Jack Reacher consistently achieve the number-one slot in hardback and paperback on bestseller lists on both sides of the Atlantic, win prizes, and are translated into over forty languages." Niet dat ik van zo'n tekst automatisch onder de indruk ben. Maar toen ik tot mijn verrassing een positieve recensie van dit boek in een kwaliteitskrant ontdekte, dacht ik bij mezelf  "What the heck. Laat ik deze serie gewoon eens een kans geven. Bij Game of Thrones pakte dat tenslotte ook onverwacht goed uit".

Bij deze niet dus.

Voor wie niet weet wie Jack Reacher is: hij is DE HELD van de thrillerserie van Lee Child (pseudoniem van de Britse Jim Grant), waarvan deze aflevering alweer de achttiende is. Reacher is een voormalige officier bij de Amerikaanse militaire politie en leidt al jaren een soort lone wolf bestaan. Hij zwerft door (voornamelijk) de VS van misstand naar misstand, die hij dan recht zet, waarna hij weer op de bus naar elders stapt.

Reacher is niet zomaar een held. Hij is een Superheld. Hij weet altijd exact wat zijn tegenstanders van plan zijn en is ze dus altijd een stap voor. Hij doet niets liever dan deze tegenstanders frontaal confronteren, want hij wint elk gevecht. Vier kleerkasten tegelijk? Geen enkel probleem, Jack legt de eerste twee met zijn blote handen om en jaagt de rest op de vlucht. Slechts één tegenstander tegelijk? Saai. Reacher biedt aan om met zijn handen op zijn rug te vechten en wint. Vanzelfsprekend. Twee achtervolgers in het vliegtuig met Reacher? Hij schakelt de ene uit door hem in zijn stoel op te zoeken en daar één voor één 's mans vingers te breken. Krak, krak, krak. De buurman aan de andere kant snurkt gewoon door. De andere achtervolger neemt hij te grazen op de wc. Daar breekt hij voor de afwisseling 's mans armen.

Kijk, in het begin is dat best nog even leuk. Ha! die Reacher kan er wat van! Geeft de schurken allemaal lekker van katoen! Maar op eenderde van het boek begint het voorspelbaar te worden. Je weet van te voren al dat onze held zich moeiteloos uit de meest onmogelijke situaties redt, dat hij elke bad guy succesvol in elkaar dreunt en dat hij met gemak het mysterie oplost van wie er achter de Misstand zitten. Op tweederde is daardoor elke spanning uit het boek verdwenen. Het verhaal wordt dan gewoon saai en de hoofdpersoon is verworden tot een cartooneske figuur van bordkarton.

Het zal wel komen doordat ik superhelden die alles op hun sloffen oplossen zo oninteressant vind. Dat is ook de reden waarom ik niet echt warm loop voor de oorspronkelijke Sherlock Holmesverhalen. Echter, als er op zo'n superheld een flinke dosis ironie wordt los gelaten, kan het wél werken, zoals de recente Sherlockserie van de BBC bewijst. Die is geweldig leuk. Onze held is daarin opzettelijk helemaal over the top en wordt met zoveel humor neergezet, dat je hem met plezier pruimt. Deze ironie ontbreekt helaas ten enen male in de figuur van Jack Reacher. Eventjes komt er een beetje humor voor in het boek, als één van de domme achtervolgers in het vliegtuig (die van de vingers, geloof ik) Richard David Baldacci blijkt te heten. David Baldacci is een bekende Amerikaanse concurrent in het thrillergenre, van wie ik op vakantie wel eens wat hebben gelezen. Baldacci's boeken zullen nooit de Pulitzer Prize winnen, maar ze zijn wel een stuk beter geschreven, zowel qua stijl als qua plot als karakterisering en volgens mij neemt Baldacci zijn lezers ook een stuk serieuzer dan Child.

De conclusie moge duidelijk zijn: de kennismaking met Jack Reacher was kort en weinig krachtig en wordt niet voortgezet

PS Aarzel om niet om je eigen commentaar toe te voegen. Ik stel het zeer op prijs als mensen de moeite nemen om reacties of aanvullingen te plaatsen!