dinsdag 17 maart 2015

Een boekblog uit 1973

Vorige week ben ik als een wervelwind door het huis getrokken. Eindelijk moesten al die stapels papieren eens geordend en opgeschoond worden en ik zou niet rusten voor het allerlaatste stuk papier eindelijk keurig op zijn plek lag. Wonderlijk genoeg kon ik tot nu toe altijd wel vinden wat ik nodig had (vaak na een hele tijd spitten, dat wel), maar ik kon het al een tijd niet meer aanzien en ineens moest het gebeuren: het grote opruimen. Dus hangmappensystemen en ladenblokjes gekocht en vooral heel veel dozen vol oud papier weggekieperd. En wat kwam ik tot mijn grote verrassing in één van de stapels tegen? Een beduimeld groen schoolschriftje uit de jaren zeventig, waarin ik een soort boekblogje avant la lettre bijhield! Van elk boek vermeldde ik keurig schrijver en titel, de datum waarop ik het uitlas, een hele summiere samenvatting en zelfs een sterretjeswaardering (van 1 tot en met 6).

Eerste boek, toen ik nog een puisterige veertienjarige was: Parcival, herverteld door Jaap ter Haar, uit op 2 april 1973, 5 sterren (van de zes). Laatste boek, toen ik net begonnen was Engels te studeren: The Great Gatsby van F. Scott Fitzgerald, uit op 5 oktober 1976, viereneenhalve ster (van de zes), waaruit blijkt dat ik het toen duidelijk nog niet herkende als het tijdloze meesterwerk dat het is. Daarmee was het schriftje vol. Pas in april 1980 heb ik een veel dikker schrift aangeschaft, waarmee ik de draad weer oppakte.

Het was grappig om te zien dat ik ook als tiener soms mijn oordeel over een boek nog wel eens na een tijdje herzag, getuige het laatste sterretje van een waardering dat soms weer grondig doorgekrast was en de andere sterretjes die ik er later tussengepeuterd had. In het begin las ik nog vrij veel jeugdboeken, detectives en sf, maar op een gegeven begon het Lezen voor de Lijst en werd het allemaal een stuk literairder. Naast Belcampo vielen vooral de Vlamingen in goede aarde, maar Andreas Burnier was niet echt aan mij besteed. Bij de Fransen kon ik de verhalen van Guy de Maupassant waarderen, en voor de Engelse lijst las ik opvallend veel boeken van William Somerset Maugham, maar ook A Christmas Carol van Charles Dickens, waarvan ik tot nu toe altijd dacht dat ik het alleen maar van de televisie kende.
  • Wat was de grootste verrassing?
    Dat ik Twintigduizend mijlen onder zee van Jules Verne heb gelezen (vier sterren) en me daar he-le-maal niks meer van kan herinneren, en dat er ook niks boven kwam, toen ik onlangs All the Light We Cannot See las, waarin het zo'n prominente rol speelt. Onbegrijpelijk.
  • Wel boek werd het laagst gewaardeerd?
    Dat is het enige boek met één ster, te weten Huize Roezemoes van C.Th. Jongejan-de Groot, dat ik als veertienjarige als volgt recenseerde: "Drie vriendinnen brengen hun vakantie door aan zee, in het huis v/d tante van één v/d meisjes. Erg vlak geschreven. Flauw boek." Ook wat betreft dit boek is mijn geheugen volledig blanco (verdringing natuurlijk).
  • Wat waren de grootste teleurstellingen?
    De pest van Albert Camus, waarbij ik mij een spannende thriller had voorgesteld en dat in plaats daarvan (tenminste in mijn herinnering) vooral existentialistische discussies bevatte, die mij ver boven de pet gingen. Ierse nachten van Simon Vestdijk viel ook nogal tegen. De titel deed mij iets pikants vermoeden, maar in plaats van rooie oortjes was het vooral een hoop zwaarmoedigheid bij het turfvuur, zodat ik er gauw weer mee opgehouden ben. De koperen tuin sloeg gelukkig wel aan.
  • Wat was de meest gelezen auteur?
    Ik vrat in die tijd aan de lopende band Agatha Christies, tweeëntwintig stuks in drieëneenhalf jaar, maar de Daphne du Mauriers werden ook in groten getale uit de bieb aangerukt, en Pearl S. Buck en Leon Uris kwamen eveneens regelmatig voorbij. Een erg ontwikkelde smaak had ik duidelijk niet.
  • Wat waren de mooiste boeken?
    Jane Eyre, To Kill a Mockingbird en The Lord of the Rings, die ik alle drie twee keer las in deze periode, en die zes sterretjes met uitroepteken kregen ("Deze keer in het Engels gelezen en nu nog mooier!!").

Weet jij nog wat voor soort lezer je op de middelbare school was en wat toen je lievelingsboeken waren? Ik ben heel benieuwd.

PS Aarzel niet om je eigen commentaar toe te voegen. Ik stel het zeer op prijs als mensen de moeite nemen om reacties of aanvullingen te plaatsen! Heb je dit boek besproken op je eigen blog? Plaats dan s.v.p. een link bij de reacties.

25 opmerkingen:

  1. wat enig om zoiets terug te vinden! Ik begon met de echte meisjesboeken (Leni Saris cs), en later idd ook de Vlamingen. Jos Vandeloo en Monica van Paemel heb ik nog in de kast staan. Van Frans herinner ik me geen enkel boek (lees nog steeds heel weinig Franse schrijvers), van Engels vooral gedichten (Tennyson), bij Duits was ik erg onder de indruk van Remarque.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. O, jij had ook nog Duits, nog meer Lezen voor de Lijst, dus. Ik moet nog steeds eens iets van Remarque lezen. Wellicht dat dat er dit jaar eindelijk van komt.

      Verwijderen
    2. Heb pas Im Westen nichts Neues herlezen, vond het nog steeds prachtig.

      Verwijderen
    3. Die staat dus bij mij al heel lang in de kast. Hoogste tijd dat-ie daar eens uit komt ;-)

      Verwijderen
  2. Wat een geweldige vondst! Boekbesprekingen maakte ik vroeger niet maar ik heb wel nog dagboeken en dat is ook dolle pret!

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ik heb jaren geleden van mijn moeder mijn tienerdagboeken gekregen (die lagen op de zolder van het ouderlijk huis) en die vond ik zo tenenkrommend dat ik ze meteen heb weggegooid. Erg, hè?

      Verwijderen
    2. ongelooflijk! Ik heb alles nog van 1969 tot nu.

      Verwijderen
  3. Iets vergelijkbaars heb ik ook gehad. Ik schreef de titels op kleine cataloguskaartjes en kon kon op die manier alfabetiseren op auteur. Naast de titel vermelde ik het moment waarop ik het boek uitgelezen had. Ik gaf er geen waardering aan maar vermeldde wel de hoofdpersonages en in twee zinnen de inhoud. Het was eigenlijk meer aan het einde van de middelbare school dat ik er mee ben begonnen. Pearl S. Buck, Leni Saris, Harriette Freezer, Daphne du Maurier, Maarten 't Hart en later Vonne van der Meer. Het is heel leuk zoiets weer terug te lezen. Nu heb ik mijn boeken op Librarything ingevoerd.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hallo anoniem, op kaartjes is natuurlijk nog echter dan een schriftje! Je bent niet toevallig later bibliothecaresse geworden? Wat is je naam op LibraryThing? Dan kan ik je huidige collectie bekijken.

      Verwijderen
  4. Hoi Anna, wat ik precies heb gelezen voor de middelbare school voor Nederlands weet ik niet meer, wel was ik erg onder de indruk van "De droomkoningin" van Maarten 't Hart. Van mijn lijst voor Engels weet ik nog wat meer: "Hamlet" en "The tempest" van Shakespeare (ik begreep hier natuurlijk niets van), "Gulliver's travels" van Jonathan Swift (nog steeds een van mijn favoriete Engelstalige romans) "A modest proposal" ook van Swift, "1984" en "Animal farm" van George Orwell, vooral van "Animal farm" ben ik nog steeds erg onder de indruk, "Brave new world" van Aldous Huxley, daar zal ik nu waarschijnlijk niet veel meer aan vinden en nog een aantal boeken die ik vergeten ben. Groetjes, Erik

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Oh ja, en de korte verhalen van Roald Dahl, die vond ik destijds ook erg leuk.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ja, de verhalen van Roald Dahl vonden volgens mij alle middelbare scholieren erg leuk. Ik las zelf ook 1984 en Brave New World, maar geen Shakespeare, dat vond ik te moeilijk. Knap dat jij daar maar liefst 2 stukken van hebt gelezen!

      Verwijderen
    2. statue me vaag bij dat we klassikaal Macbeth hebben gelezen.

      Verwijderen
    3. Ja, dat stond mij ook heel vaag bij.

      Verwijderen
  6. Wat las ik toen? Veel Alistair MacLean volgens mij, James Clavell, Eric von Lustbader...een heel andere hoek dan waar ik nu in zit :-)

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Wat knap zeg, dat je je boekmemoires na al die jaren hebt teruggevonden! Als kind las ik ontzettend graag (Enid Blyton, Tonke Dragt, Thea Beckman,...), maar op de middelbare school moesten we zoveel bagger lezen (veel kommer en kwel waar we helemaal nog niet rijp voor waren) dat ik er zelfs een tijdje mee ben opgehouden. Pas op het einde van mijn universitaire studies kwam er weer plaats voor fictie. Ik heb toen Brideshead Revisited gelezen en dat bracht me niet alleen een levenslange verknochtheid op aan Evelyn Waugh maar ook een geleidelijke weg terug naar al het mooie dat literatuur te bieden heeft. Zelf ben ik pas gaan boekloggen in 2010, dus dat jij Jules Verne vergeten was, lijkt me zeer herkenbaar. Veel van wat ik ooit heb gelezen, zit verborgen in de nevel van het verleden.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Dat hoor je wel vaker, dat docenten op de middelbare school helemaal niet begrijpen welke boeken wel en niet geschikt zijn voor middelbare scholieren, waardoor mensen een aversie tegen literatuur krijgen - precies het tegenovergestelde van wat je zou willen bereiken. Gelukkig dat het bij jou weer goed gekomen is ;-)
      Tonke Dragt was trouwens ook mijn favoriet als kind.

      Verwijderen
    2. Ik heb tijdens mijn studie ook bijna geen fictie gelezen, omdat ik toen studieboeken las ;) Maar het is inderdaad goed gekomen. Wat we moesten lezen voor de lijst was echt te veel bovenop het huiswerk en dan moest je het ook nog allemaal onthouden... Ik heb wel alles gelezen wat op mijn twee lijsten stond en dat kan lang niet iedereen zeggen. Ik koos dan het liefste boeken die de leraren niet kenden, want ik wilde origineel zijn. Voor Nederlands had ik als thema muziek en dat leverde een heel mooie lijst op, met zeven boeken over dat thema. Voor Engels worstelde ik me door Jane Eyre heen, zo heb ik geleerd Engelse boeken te lezen en ik ben dan toch blij dat dat toen verplicht was om te doen!

      Verwijderen
    3. Opvallend dat Jane Eyre hier zo vaak genoemd wordt. Ik las het de eerste keer in het Nederlands, en daarna pas in het Engels, dat dat maakte die herlezing wel wat eenvoudiger.
      Leuk en inderdaad origineel dat je rond een thema las. En heel goed dat je alles daadwerkelijk las. Dat deed ik trouwens ook. Het was mijn eer te na om het alleen met een uittrekseltje te doen.

      Verwijderen
  8. Wat ontzettend leuk om zoiets terug te vinden! Ik heb trouwens ook mijn dagboeken uit mijn jeugd nog, maar die gooi ik idd weg, het is té erg. Binnenkort komt er een grote opruimronde en zullen ze verdwijnen.
    Wat boeken betreft las ik als kind Enid Blyton, de Kameleon serie en dat soort werk, toen ik ouder werd las ik Alistair McLean (erg spannend toen), Agatha Christie en langzaam ging ik richting het echtere werk zoals Jane Eyre die ik kocht toen ik vijftien was en daar was ik bijzonder van onder de indruk.
    Mooi om daar aan terug te denken.

    Groetjes,

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. O ja, de Kameleonserie, die las ik als kind uiteraard ook, net als Enid Blyton, maar ik geloof dat ik daar eigenlijk niet zoveel aan vond. Wat ik me ervan herinner is dat die meisjes uit het clubje er maar een beetje bij hingen. Kennelijk had ik toen al een feministische inslag ;-)

      Verwijderen
  9. Hoi Anna, ik ben een tijdje AWOL geweest (monomaan als ik ben heb ik voornamelijk op Goodreads rondgehangen), vandaar mijn zeer late reactie.

    Wat een geweldig leuke vondst en wat grappig dat je er eigenlijk niets meer van wist! Ik ben pas eind 1990 begonnen een boekenschrift bij te houden, maar deze schriften zijn me veel dierbaarder dan mijn oude dagboeken (op de eerste na, misschien).

    Ik heb geloof ik al eens verteld dat ik als kind gek was op sprookjes. Boeken voor volwassenen moesten, zo dacht ik, allemaal waar gebeurd (kunnen) zijn en dat leek me onuitsprekelijk saai. Vandaar dat mijn eerste "volwassen" boek, De donkere kamer van Damocles, een verpletterende indruk maakte. Zo spannend en geheimzinnig! Zo verpletterend dat ik het nooit meer heb durven herlezen uit angst dat de magie weg zou zijn.

    Verder herinner ik me van de middelbare school vooral boeken die klassikaal werden gelezen: Werther Nieland (vreselijk), Het behouden huis (goed, maar werd vervolgens helemaal kapot geanalyseerd), Hamlet, Macbeth, The Catcher in the Rye (was destijds mijn lievelingsboek, maar toen ik eenmaal volwassen was, vond ik er niets meer aan), Room at the Top van John Braine, The Sandcastle van Iris Murdoch. Die laatste vond ik zo goed dat ik hem heb aangeschaft, maar ik heb hem sindsdien nooit meer herlezen :D

    Ik had een leeslijst voor vier talen en ondanks dat ik gek was op lezen, had ik er na de middelbare school even he-le-maal genoeg van. Tijdens een saai hoorcollege zat mijn buurvrouw een kinderboek van Guus Kuijer te lezen. Ik ging meelezen en zo ben ik langzaamaan weer bij de boeken teruggekeerd en heb en passant geleerd dat kinderboeken ook voor volwassenen de moeite waard zijn.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Wat heerlijk om over jouw ervaringen te lezen, Lethe. Het is me al vaker opgevallen dat docenten niet goed begrijpen welke boeken hun leerlingen aanspreken. Laat die jongelui liever iets lezen dat niet tot de literaire top behoort, maar dat ze in ieder geval aanzet tot meer lezen en ze niet voor de rest van hun leven van boeken afhoudt. De lesmethode die ik ooit (samen met een paar andere docenten Engels) voor Wolters-Noordhoff heb ontwikkeld ging ook van dat principe uit en was zo succesvol dat we zelfs fanmail van leerlingen kregen. Ik heb fantasietjes dat ik na mijn pensioen (als dat er ooit nog van komt) een zelfde soort methode voor volwassenen ontwikkel: via toegankelijk, aansprekend leesplezier naar iets hogere sferen :-)

      Verwijderen
    2. Bij mij was het niet eens zo zeer het soort boeken als wel de hoeveelheid. Het was gewoon te veel. Voor Nederlands moesten we twee schrijvers kiezen en daar zoveel mogelijk van lezen, plus secundaire literatuur. Ik had Hermans en Mulisch gekozen, die ik allebei heel goed vond, dus dat was leuk om te doen. Maar dan kwamen Engels, Duits en Frans er nog bij met elk 15 titels, en ik vond Duits en Frans niet prettig om te lezen.

      Fanmail van leerlingen, dat is een indrukwekkend wapenfeit! Een goed idee om zoiets ook voor volwassenen te ontwikkelen, ik hoop dat het er nog eens van komt!

      Verwijderen