vrijdag 3 april 2015

Zwarte gaten

Paula Hawkins,
The Girl on the Train (GB 2015)
Roman, 320 pp.
Nederlandse titel: Het meisje in de trein


Debuterende Britse auteur Paula Hawkins heeft duidelijk een uitstekende neus voor hoe je een hedendaagse bestseller schrijft. Alle elementen die momenteel razend populair zijn in het genre van de psychologische thriller zitten er in: de extreem onbetrouwbare verteller, huwelijken die niet zijn wat ze lijken, een hoofdpersoon met ernstige geheugenproblemen, en een 'girl' in de titel in navolging van Gillian Flynns enorme succes Gone Girl. Zonder dat voorbeeld weet ik zeker dat het boek The Woman on the Train had geheten, want hoofdpersoon Rachel is allang de dertig gepasseerd en echt geen meisje meer. In ieder geval heeft het allemaal uitstekend gewerkt, want The Girl on the Train voert momenteel de bestsellerlijst van The New York Times aan, wat een hele prestatie is voor een Brits boek. Is deze roman nu alleen maar hype en tweedehands gebakken lucht? Nee hoor, het is een prima thriller die ik met plezier heb gelezen.

Hoofdpersoon Rachel, één van de drie vertellers, drinkt. Veel. Heel veel. Zoveel dat ze soms wakker wordt met zwarte gaten in haar geheugen en niet meer weet wat ze de avond ervoor allemaal heeft uitgespookt. Er zijn dan alleen wat raadselachtige flarden die hier en daar uit de alcoholnevel opdoemen, en de kots op de overloop. Rachel neemt elke werkdag de forenzentrein naar het nabijgelegen Londen. Ergens op het traject moet de trein altijd fors afremmen of soms zelfs een tijdje stil staan en zo komt het dat Rachel gefascineerd raakt door het aantrekkelijke jonge stel op wiens achtertuin ze dan uitkijkt. Ze heeft ze namen gegeven, hun levens ingevuld en observeert met een mengeling van afgunst en sympathie hoe verliefd het stel is. Ooit was ook zij de helft van zo'n stel.

Dan gebeurt er plotseling iets onverwachts: eerst een verdwijning, en dan een moord, en Rachel weet zeker dat ze vanuit de trein iets heeft gezien dat licht kan werpen op de zaak. Maar hoeveel geloof zal de politie hechten aan de verklaring van een pathetische, uitdijende alcoholiste? Misschien moet ze zich er op een andere manier mee bemoeien, want ze is vrijwel zeker van overtuigd dat ze een belangrijke aanwijzing heeft en dat ze kan helpen. Dus onderneemt ze actie, waarmee ze zich steeds verder in de problemen werkt.

Hoewel Rachel de hoofdpersoon is, zijn er nog twee vertellers: de mooie jonge vrouw die Rachel vanuit de trein observeert en de nieuwe echtgenote van haar ex-man. Dankzij flashbacks en hun kant van het verhaal, ontstaat er een heel ander plaatje dan dat wat Rachel heeft. Verontrustend is ook dat Rachel begint te vermoeden dat ze zelf misschien iets met de verdwijning en de moord heeft te maken. Ze was op de bewuste zaterdagavond ter plekke, zo dronken als een tor en volgens ex-echtgenoot Tom is ze in beschonken toestand in staat tot zwaar geweld.

Hawkins zet met veel vaardigheid een steeds spannender wordend verhaal in elkaar. De wisselende vertelperspectieven worden knap ingezet om onthullingen te doen over de personages en hun levens. Ze weet op de juiste moment met plotwendingen te komen en nog knapper is het dat ze erin slaagt de lezer (althans de meeste lezers, er is ook een minderheid die het boek net zo walgelijk vindt als Gone Girl vanwege de onsympathieke personages) te betrekken bij een hoofdpersoon die weinig aantrekkelijks heeft. De andere twee vertellers en de mannen in het verhaal komen er echter ook niet zo best af, zodat je uiteindelijk toch wel achterblijft met een zekere sympathie voor Rachel. Zo ingenieus en adembenemend als Gone Girl is het niet, en echte psychologische uitdieping heeft deze roman evenmin, maar dat hoeft ook niet altijd. Ik kan The Girl on the Train zonder aarzelen aanraden als een eersteklas tussendoortje, voor wie eventjes wat minder zin heeft in een  veeleisende literaire roman. Ben benieuwd wanneer het verfilmd wordt.

PS Aarzel niet om je eigen commentaar toe te voegen. Ik stel het zeer op prijs als mensen de moeite nemen om reacties of aanvullingen te plaatsen! Heb je dit boek besproken op je eigen blog? Plaats dan s.v.p. een link bij de reacties.

4 opmerkingen:

  1. Veel verdriet op enkele vierkante meters….
    Ik nam het boek tot mij in de vorm van een Audiobook van ruim 10 uur looptijd.( Amazon/ Audible )Allereerst chapeau voor de techniek van het verhalen , de 3 vertelsters die vanuit drie posities het verhaal opdienen.

    Er is wel e r g veel verdriet ..Het verhaal bestaat uit een hele reeks leugens en toonbeelden van andere feilen en menselijke tekorten . Geen boek om eens vrolijk op een zonnig terras gezeten , een borrel binnen handbereik , te consumeren .Dat komt ook door de beschrijving van de verwoestende invloed die alcohol op een van de hoofdpersonen heeft en die de werkelijkheid en de waarneming op een cruciaal moment ernstig vervormt . Het boek is eigenlijk de - boeiende - reconstructie van dat zwarte gat in haar herinnering en haar doorlopende gevecht met Koning Alcohol. Eigenlijk hebben we het over een gruwelijk verhaal , zonder buitensporig en serieel geweld maar met een enorme lading van verdriet en ellende . Maar o zo knap geschreven en verbeeld . Daarbij komt dat het boek slechts op een paar locaties “ speelt “ . Er ontstaat daardoor bij mij als luisteraar een sterk gevoel van een groeiende verbondenheid met de plekken en personen , zij krijgen steeds meer kleur en diepte in het verhaal omdat het decor van hun handelen niet steeds verandert . De trein is dan de metafoor voor het periodiek wisselende perspectief van de waarneming en de interpretatie van de feiten .Het verhaal is sober en de decors evenzeer. Zoals Grootmeester Hitchcock vaak slechts 3 kamers als locaties nodig had om een bloedstollende film te maken zo kan deze schrijfster met een eenvoudige selectie van enkele plaatsen en herhaalde beelden dezelfde spanning en enorme suspense “ op de vierkante meter “ oproepen .
    Ik geef het boek zonder aarzelen 5 sterren van de 5 die er beschikbaar zijn

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hartelijk dank voor je uitgebreide bijdrage en eigen observaties, Leon, en fijn dat je het boek zo geweldig vond.

      Verwijderen
  2. Reacties
    1. Ja, heel geschikt voor als je even volledig meegesleept wilt worden door een vaardig geschreven plot. Het leest een trein (flauwe pun intended).

      Verwijderen