My House in Umbria (Ierland 1991)
Roman, 160 pp.
Niet in het Nederlands vertaald
Ik geloof niet dat William Trevor hier in Nederland erg beroemd is en zeker niet bij het grote publiek, maar hij staat bekend als één van de grote korteverhalenschrijvers van de twintigste eeuw en ook als romanschrijver wordt hij hoog aangeslagen. Ik las Death in Summer en dat was een mooi boek, weet ik nog, en The Story of Lucy Gault was zelfs hartverscheurend mooi, één van mijn favoriete romans van 2003. Het wordt dus tijd om eens wat reclame te maken voor deze Ierse schrijver.
Mijn kennismaking met My House in Umbria begon in 2011 met de dvd, waarvan ik helemaal niet wist dat die op een roman was gebaseerd. Ik kocht hem alleen maar omdat (a) hoofdrolspelers Maggie Smith en Timothy Spall twee van mijn favoriete acteurs zijn en (b) ik dacht dat het een gezellige feel good film á la Enchanted April was. Ik ben dus met nogal specifieke verwachtingen voor de buis neergestreken, maar toen al snel bleek dat het een heel ander soort verhaal was, heb ik de dvd gauw weer stopgezet en opgeborgen, want op dat moment had ik dringend behoefte aan zonnig escapisme. Ik was die hele dvd alweer vergeten, toen ik onlangs ergens las dat hij gebaseerd was op een boek van William Trevor. Verhip! Dat was interessant nieuws . Ik kon de roman gelukkig gemakkelijk als e-boek op de kop tikken, ben er meteen aan begonnen en heb hem in een paar rukken uitgelezen.
Louche
Het heerlijke van dit boek is dat je nooit helemaal waar je aan toe bent met het verhaal. Het wordt verteld door een vrouw van 55, die meerdere namen heeft gehad, geen van alle haar echte, maar die zich momenteel Mrs Emily Delahunty noemt. Ze heeft geld, een groot afgelegen huis in Umbrië en een enigszins louche Iers manusje-van-alles genaamd Quinty. Zij en Quinty kennen elkaar nog uit de tijd dat Mrs Delahunty een café ergens in Afrika runde. De details blijven nogal schimmig, maar duidelijk is wel dat ook Mrs Delahunty's verleden een beetje aan de louche kant is (maar niet direct crimineel, om misverstanden te voorkomen). Nu is ze echter respectabel. Ze ontvangt betalende gasten, maar let op: alleen als de hotels in de omgeving geen ruimte meer hebben en geen nee willen verkopen, en Quinty gaat over het geld en het personeel - dat u vooral niet denkt dat dit een commerciële tent is en dat ze het voor de centen doet.
Terroristen
Mrs Delahunty's hoofdbezigheid is namelijk tegenwoordig het schrijven van succesvolle romans, met onvergetelijke titels als Precious September, Flight to Enchantment, For Ever More en Behold My Heart! Ze is - in de trein naar Milaan, voor een beetje winkelen - net bezig een plot te verzinnen voor haar nieuwste titel Ceaseless Tears, als haar treinstel ontploft. Letterlijk. Het is 1987, de tijd waarin Italië nog regelmatig wordt opgeschrikt door bomaanslagen van terroristen van eigen bodem. Mrs Delahunty wordt in verwarde toestand wakker in het ziekenhuis, met een bezorgde Quinty aan haar bed, maar zonder al te ernstige verwondingen. Als ze weer op de been is, neemt ze de drie overige overlevenden, een oude Engelse generaal, een Duitse jongeman en een Amerikaanse meisje, ruimhartig bij haar in huis. Alle drie hebben ze al hun geliefden verloren bij de aanslag en Mrs Delahunty gunt ze alle tijd om rustig op adem te komen voordat ze hun oude levens weer proberen op te pakken na de gruwelijke verliezen die ze hebben geleden.
Uitstekend in het observeren
Het lijkt bijna idyllisch te worden, zo met zijn viertjes, totdat de oom van het kleine meisje uit Amerika overkomt om haar mee naar huis te nemen en steeds duidelijker wordt dat Mrs Delahunty moeite heeft om werkelijkheid en fantasie uit elkaar te houden. Trevor beschrijft dat heel subtiel en geleidelijk. We zien eerst dat onze ik-persoon voortdurend bezig is met het verzinnen van karakters en scènes voor haar romans, en dat ze als een echte creatieveling haar inspiratie haalt uit willekeurige mensen om haar heen, precies zoals de meeste schrijvers dat doen. Ze is uitstekend in het observeren van haar omgeving en daarom heeft ze na de aanslag nog precies op het netvlies wie haar medeslachtoffers in haar treinstel waren, zowel zij die het overleefden als zij die omkwamen. Het gaat pas mis als ze haar verzinsels voor feiten aan begint te zien. En dan blijkt ook nog dat ze het heel gewoon vindt de telefoongesprekken van haar gasten af te luisteren en hun kamers te doorzoeken. Oh jee.
Liefde
Maar ondanks alles moet je toch van Mrs Delahunty houden. Ze heeft geen kwaad in de zin; ze is alleen maar op zoek naar de liefde die ze in haar weinig geslaagde jeugd heeft moeten missen. Dat ze zichzelf opzettelijk voor de gek houdt, kun je haar dan toch moeilijk kwalijk nemen. Over haar afkomst is ze altijd eerlijk, en ook over haar minder respectabele jaren daarna (tenminste, die indruk heb je wel als lezer, maar je weet het niet helemaal zeker). De roze bril van fictie waardoor ze niet alleen de buitenwereld maar ook zichzelf bekijkt is voor haar een overlevingsmechanisme, of op zijn minst een mechanisme om het leven schoonheid te geven. En haar hart is groot, net als het talent van William Trevor, die haar met relatief weinig pennenstreken zo subtiel en zonder te oordelen heeft neergezet in deze bescheiden maar innemende roman, waar een meelevende glimlach nooit ver onder de oppervlakte ligt
PS Aarzel niet om je eigen commentaar toe te voegen. Ik stel het zeer op prijs als mensen de moeite nemen om reacties of aanvullingen te plaatsen. Heb je dit boek besproken op je eigen blog? Dan zou het fijn zijn als je een link bij de reacties plaatst.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten