Hoe het leven ondanks alles doorgaat

Sequoia Nagamatsu

How High We Go in the Dark (VS 2022)

Roman, 290 pp.
Niet in het Nederlands vertaald

In de stemming voor een unieke, wonderbaarlijke, droevige, maar ook hier en daar lyrische en hoopvolle roman? Eentje die in de nabije toekomst en daarna speelt en bestaat uit onderling verbonden verhalen? Verhalen die op de een of andere manier een samenhangend geheel vormen en daarmee veel meer worden dan de som van de delen? Een roman die je doet nadenken over la condition humaine, en over leven en dood? En tevens een roman die verrassend genoeg ook nog eens heel leesbaar en toegankelijk is? Dan is dit bijzondere boek echt iets voor jou.

Pretparken voor stervenden

Het begint in 2030 als een archeoloog in Siberië arriveert om het werk van zijn  dochter voort te zetten, die vlak voor ze verongelukte een heel uitzonderlijk prehistorische vondst heeft gedaan: een door de permafrost perfect bewaard lichaam. Maar in plaats van opwindende nieuwe wetenschappelijke kennis, zo blijkt uit het verhaal dat volgt, wordt de wereld getrakteerd op een mysterieus virus dat nog jarenlang de mensheid zal teisteren. Aanvankelijk treft het virus alleen kinderen, die langzaam maar zeker doodgaan. Er worden speciale 'pretparken' ingericht voor deze stervende kinderen en hun ouders om ze zo zacht mogelijk dood te laten gaan. In diezelfde VS zien slimme ondernemers gouden kansen om veel geld te verdienen aan de pandemie. Maar er is ook een wetenschapper op zoek naar een geneesmiddel, die een speciale band met een telepathisch varken ontwikkelt. En in Tokio is een man die robothonden repareert die spreken met de stem van overleden familieleden. Intussen ontwikkelt het virus zich verder en gaat een geselecteerde groep mensen op zoek naar een buitenaardse planeet waar ze een nieuw leven kunnen opbouwen.

Persoonlijk en emotioneel

Het opvallende is dat dit boek geschreven is vóór de huidige pandemie. Het andere opvallende is, dat het niet het gebruikelijke apocalyptische verhaal brengt dat zo bekend is uit toekomstromans, maar een kaleidoscoop van hele 'kleine', hele persoonlijke verhalen. Veel ervan zijn op de een of andere manier met elkaar verbonden, maar niet allemaal. Wat ze stuk voor stuk gemeen hebben is het vermogen van de schrijver om de lezer steeds weer binnen de kortste keren het verhaal in te zuigen en om die lezer zich steeds weer emotioneel betrokken te doen voelen bij alsmaar nieuwe hoofdpersonen. Uitzonderlijk knap.

Maar het leven gaat door

Naast een uitstekende verteller is Nagamatsu ook nog eens heel heel inventief, zoals wel blijkt uit de voorbeelden over het telepathische varken en de robothond. Om hem te kunnen waarderen, is het echter wel nodig dat je eventuele vooroordelen over genre aan de kant zet en je gewoon mee laat voeren door al die verschillende aspecten van hoe de mensheid met dood en rouw omgaat. Dat wil niet zeggen dat het boek alleen daarover gaat. Het laat ook zien hoe diezelfde mensheid steeds weer nieuwe wegen vindt om door te gaan met leven en vreugde te vinden.

Onvergetelijke scènes

Een kwaaie lezer op Amazon schrijft verontwaardigd "This is a philosophical view of death, and bereavement, [...] It is not science fiction, it is barely fantasy." En geeft het 1 ster. Voor mij is dit nu juist de reden om het op zijn minst vier sterren te geven. Het grootste deel van het boek vond ik zelfs vijf sterren waard, ware het niet dat het eind naar mijn smaak nu juist al te sf-ig wordt en daarmee een stijlbreuk met de prachtige voorgaande delen creëert. Wel verbindt de schrijver in dat laatste hoofdstuk het einde kunstig met het begin (de archeologische vondst in Siberië), maar voor mij was dat volstrekt niet nodig geweest, want het boek bevat genoeg onvergetelijke scènes om het zonder een verklaring achteraf te kunnen stellen.

PS Aarzel niet om je eigen commentaar toe te voegen. Ik stel het zeer op prijs als mensen de moeite nemen om reacties of aanvullingen te plaatsen. Heb je dit boek besproken op je eigen blog? Dan zou het fijn zijn als je een link bij de reacties plaatst.