zondag 17 juni 2012

Twee landhuizen, een brand, waanzin en incest

Diane Setterfield,
The Thirteenth Tale (GB 2008)
Roman, 480 pp.
In het Nederlands verschenen als Het dertiende verhaal


Eerst maar even het goede nieuws: The Thirteenth Tale leest als een trein. Het is een prima boek voor een lange vliegreis of voor op een druk strand: er zit een duidelijk verhaal in, met een mysterie en je blijft lezen omdat je wilt weten wat er achter het mysterie zit. Het is vlot geschreven, vergt niet al te veel denkwerk van de kant van de lezer en het verbaast me dan ook niet dat het boek al meteen na uitkomen pijlsnel omhoog schoot in de bestsellerlijsten. Setterfield heeft duidelijk haar stinkende best gedaan om dit boek een commercieel succes te maken en heeft er daartoe zoveel mogelijk ingrediënten uit de traditie van de Gothic novel (waarbij 'Gothic' iets heel anders is dan 'Gothisch') in gestopt. Let maar op:
  • niet één geheimzinnig landhuis op het Engelse platteland, doch maar liefst twee;
  • een beroemde, mysterieuze schrijfster op leeftijd waarvan niemand de ware identiteit kent;
  • een onzekere jonge vrouw die haar leven voornamelijk slijt tussen oude boeken in het antiquariaat van haar vader;
  • een verdwenen kort verhaal;
  • een verwoestende brand;
  • waanzin;
  • incest!
Jane Eyre
Setterfield wil ook graag laten merken dat ze niet van de straat is en verwijst bijna tot vervelens toe naar klassiekers als Jane Eyre en The Woman in White (overigens niet zonder reden, de verwijzingen hebben wel degelijk een functie). Verder heeft ze kennelijk een niet geheel succesvolle cursus creative writing gedaan, want ze heeft zo'n stijl die wel nodige pretendeert, maar waaraan het geschaaf nog goed te zien is. Ook hoort ze zich zelf graag praten - bij wijze van spreken dan. Ze is vaak te lang van stof en had volgens mij het boek best met een kwart kunnen inkorten. Niet dat het saai of langdradig is. Het is gewoon niet bijzonder goed geschreven.

Getraumatiseerd
De verteller is een jonge vrouw zonder enige vorm van sociaal leven en zonder enige persoonlijkheid. De meeste lezers hebben daar volgens mij geen moeite mee, maar het ergerde mij dat ze boordevol zelfmedelijden zat over een gebeurtenis uit haar vroege jeugd waarvan ze aanvankelijk niet eens wist dat die had plaatsgevonden, maar waarover later ze met terugwerkende kracht getraumatiseerd is geraakt.  Get over it, get a life, zou ik zeggen, maar goed, dat is hoogstwaarschijnlijk mijn slechte karakter. De ik-persoon is weinig meer dan dit trauma en haar liefde voor boeken, vooral negentiende-eeuwse romans. Daartegenover staat de mysterieuze schrijfster, die eindelijk de waarheid over haar leven gaat vertellen. Deze Vida Winter is flamboyant, meedogenloos manupulatief en speelt de kleurloze ik-persoon met groot gemak van het toneel. De tegenstelling is erg nadrukkelijk aangezet en heeft daardoor iets schematisch.

Geweldig mysterie
Toch heb ik tijdens het eerste driekwart nog best met het nodige plezier doorgelezen. Daarna werd het verhaal steeds melodramatischer, vooral toen ik de ontknoping op een gegeven moment aan zag komen, die wel erg gekunsteld over kwam. Wat mij betreft dus niet veel meer dan een aardig tijdverdrijf voor een landerige kerstvakantie (het speelt in hartje winter), maar ik voeg daar meteen aan toe dat de meerderheid van de lezers dit een geweldig mysterie vindt, dus als je wat minder veeleisend bent, is het vast een aanrader.

PS Aarzel om niet om je eigen commentaar toe te voegen. Ik stel het zeer op prijs als mensen de moeite nemen om reacties of aanvullingen te plaatsen!

8 opmerkingen:

  1. Leuke review.
    Dit boek ga ik toch mijden, denk ik.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Hmm, ik heb dit gelezen maar dat is alweer zo lang geleden dat ik er eigenlijk niets meer van weet. Ik ben minder veeleisend dan jij, dus zal ik het wel aardig gevonden hebben. Maar ook weer niet zo geweldig dat ik nu nog weet waar het over ging...

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Lijkt me verstandig, Marieke, aangezien jij volgens mij ook een tamelijk veeleisende lezer bent.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Judith, het was leuk geweest als je je hierover had geblogd, dan hadden we onze leeservaringen kunnen vergelijken! Ik vergeet zelf ook heel gauw boeken die ik heb gelezen, wat voor mij destijds dé reden was om een leesblog te beginnen.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Ik heb dit boek een paar jaar geleden gelezen en vond toen dat het wel kon als tussendoortje. Het is er wel wat over, maar ik vond dat best grappig. Helaas was ik toen nog niet aan de blog,dus ik kan het niet nalezen.

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Ja maar, Anna. Toen had ik nog niet eens een blog. En blijkbaar hield ik het ook niet bij in Shelfari, waar ik al voor mijn blogleven mijn korte recensies schreef.

    Inderdaad ben ik ook begonnen met recensies schrijven zodat ik beter onthoud waar een boek over gaat.

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Inderdaad, Theetante, ik weet dat ik waarschijnlijk in de minderheid ben met mijn zuinige 2,5 ster.

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Judith, ik heb me niet goed uitgedrukt! Ik bedoelde uiteraard: jammer dat je het hebt gelezen in de tijd dat je nog niet blogde!

    BeantwoordenVerwijderen