Kerstkitsch of niet?

Het ging ongeveer zo.

Ebenezer Scrooge, hoofdpersoon
van Charles Dickens' A Christmas Carol

Anna 1: "Wat een kitsch, wat een commercie, elk boerengehucht heeft tegenwoordig wel een Dickensfestival rond de kerst. Alsof dat iets met Dickens en zijn verhalen  te maken heeft. Gewoon een gelegenheid om lange rokken en pandjesjassen aan te trekken en om nog meer overbodige troep te verkopen. En wat doet die ho-ho-ende kerstman daar? Ze weten verdomme niet eens dat Santa Claus een Amerikaans verschijnsel is dat helemaal nog niet in Engeland bestond in de tijd van Dickens. Mopper, mopper. Bah, humbug!"

Anna 2 (mijn betere ik, die helaas maar zelden de kop opsteekt): "Maak je niet zo druk. Natuurlijk zijn al die Dickensfestijnen kitsch en natuurlijk zijn ze commercieel, maar wat geeft dat nou? Daarom kunnen ze toch best leuk zijn? En het is toch een onschuldige vorm van vermaak? Je lijkt Scrooge wel. Kan het ook wat minder zuurpruimerig?"

Anna 1 (gevoelige snaar geraakt): "Ik een zuurpruim? Een Scrooge? Hallo! Je hoeft niet meteen te gaan schelden. Ik hou gewoon van de echte Dickens, niet van die verwaterde kitschversie."

Anna 2: "Flauwekul. Je kent A Christmas Carol alleen maar van de films, je hebt het verhaal zelf nooit gelezen. En je trok laatst al bij voorbaat je neus op voor een roman van een Amerikaanse schrijfster die had verzonnen hoe Dickens geïnspireerd werd om zijn Christmas Carol te schrijven."

Anna 1: "Ja natuurlijk, nog meer commerciële kitsch."

Anna 2: "Weet je niet, je hebt de roman helemaal niet gelezen. Je bent een zuurpruim. Scrooge! Scrooge!"

Dus toen moest ik wel.

🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲

Samantha Silva,
Mr. Dickens and His Carol: A Novel of Christmas Past (VS 2017)
Roman, 288 pp.
Niet in het Nederlands verkrijgbaar



Samantha Silva zelf noemt dit een "playful reimagining of how the second most beloved Christmas story in the world (after the original) came to be." De personages zijn bijna allemaal gebaseerd op historische figuren, veel van de omstandigheden kloppen ook, maar het blijft fictie en dus heeft Silva flink wat speelse loopjes met de geschiedenis genomen. Het verhaal begint in november 1843, toen de echte Charles Dickens - net gewend aan zijn enorme roem en bankrekening - plotseling moest vernemen dat zijn lopende feuilleton van geen meter meer verkocht en dat zijn uitgevers dreigden zijn enorme voorschot terug te vorderen. Die clausule bleek in zijn contract te staan. De enige mogelijkheid om onder een bankroet uit te komen was om vóór de kerst nog een bestseller aan te leveren. Zo ver, zo historisch correct.

Geblokkeerd
Silva geeft Dickens vervolgens een ruzie met zijn vrouw die net bevallen is van hun zesde kind, familieleden die eindeloos om geld bedelen en een writer's block van hier tot Tokyo. Alles zit tegen, zelfs het weer is drie keer niks: mistig en te warm voor de tijd van het jaar.

Eigenlijk kan het verhaal tot nu toe me helemaal niet boeien. Ik weet immers al hoe het afloopt. Dickens produceert op de een of andere manier zijn Christmas Carol, dat een ongekend commercieel succes wordt en alles komt weer goed en hij heeft ongetwijfeld een prachtige kerst. The End. Zo ver, zo voorspelbaar.

Betoverd
Maar dan begint de magie van een goed verhaal en van een perfect opgeroepen sfeer zijn werk te doen. Net als Scrooge wordt Dickens teruggevoerd naar zijn eigen verleden, alleen dan niet door een geestverschijning maar door het toeval. En net als Scrooge moet Dickens door een diep dal voordat alles eindelijk weer in orde komt, alleen duurt dat hier een stuk langer en komt er hier tot mijn aangename verrassing een wending die ik niet had voorzien en die toch klopt. En aan het eind ben ik helemaal betoverd en verschrikkelijk aangedaan en volledig in kerststemming en heb ik de schrijfster de paar historische foutjes moeiteloos vergeven.

De kenners van A Christmas Carol zullen met veel plezier citaten en namen herkennen, die op luchtige wijze door het verhaal gestrooid zijn. En voor wie ze niet herkent blijft er meer dan genoeg te genieten over. Dit boek is een warmhartig eerbetoon aan Charles Dickens en een fijn verhaal over een symbolische dood in hartje winter, gevolgd door een wederopstanding na de (letterlijk en figuurlijk) allerdonkerste dag. Een seculair verhaal van wedergeboorte en tweede kansen. Victoriaans en toch eigentijds.

🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲🌲

Anna 1 tegen Anna 2: "Zie je nu wel dat ik geen zuurpruim ben?"
Anna 2 tegen Anna 1: "Zie je nu wel dat je het boek te snel veroordeeld hebt?"

En heb ik A Christmas Carol inmiddels gelezen? Ja zeker, daarover binnenkort meer.

PS Aarzel niet om je eigen commentaar toe te voegen. Ik stel het zeer op prijs als mensen de moeite nemen om reacties of aanvullingen te plaatsen. Heb je dit boek besproken op je eigen blog? Dan zou het fijn zijn als je een link bij de reacties plaatst.