The Fencing Master (Spanje 1988)
Roman, 246 pp.
Originele titel: El maestro de esgrima
Helaas niet in het Nederlands beschikbaar
Don Jaime is een fossiel. Zelfs in 1868 gebruikt geen hond meer een floret, men schiet elkaar gewoon dood met een pistool. Arme maestro. Hij heeft nu alleen nog maar aristocratische leerlingen die schermen zien als sport. Als sport! "As if it were on a par with performing gymnastics in an undershirt!" Het loopt helemaal de spuigaten uit als er zich een geheimzinnige jonge vrouw aandient, die schermlessen wil. Ze zegt dat ze al jaren schermt en van Don Jaime nu de geheime tactiek wil leren die hij alleen onderwijst aan leerlingen die bereid zijn daar de forse som van 200 escudos voor te betalen. Don Jaime peinst er niet over. Schermen is een nobele kunst en dus niks voor vrouwen. "Unlike other weapons, the sword has its own ethics and, if you press me, I would almost say it has its own mysticism too. Yes, fencing is a mysticism for gentlemen. Even more so in the age we live in now."
Maar .... hij bedenkt zich uiteindelijk. Het feit dat de jonge dame beeldschoon is, heeft daar het een en ander mee te maken. Don Jaime is 56 en al jaren vrijwillig celibatair, maar de vrouw heeft een onrustig gevoel in hem wakker gemaakt. Hoewel hij heel goed weet dat hij op zijn leeftijd geen enkele kans bij de mooie Adela Otero maakt, kan hij het toch niet laten om haar als leerling aan te nemen. Het zal een beslissing met ingrijpende gevolgen blijken te zijn - wat geen verrassing voor de oplettende lezer zal zijn, want die heeft in Adela Otero allang een klassieke femme fatale ontdekt.
Don Jaime is een Einzelgänger die in het verleden leeft. Toch kan ook hij niet zonder gezelschap. Elke middag treft hij in het café een discussieclubje, bestaande uit een voormalige priester die nu een radicaal-linkse journalist is, een bleke oversensitieve pianoleraar, een reactionaire telg uit een oud maar verarmd geslacht en een magere ambtenaar die zich voordoet als vrijmetselaar en samenzweerder maar geen van beide is. Alle vijf de heren worden door Pérez-Reverte fijntjes geobserveerd en beschreven, met op de achtergrond altijd een lichte glimlach voor hun menselijke zwakheden en hun verhitte, opgeblazen discussies. Maar hij heeft ook sympathie: "Despite their frequent disputes, their political differences, their disparate moods, the five felt a complex solidarity that, had it ever been expressed openly, would have been hotly denied by all of them but that might be likened to the huddling together for warmth of solitary creatures."
Halverwege het boek komen Don Jaimes schermlessen en het discussieclubje samen. Er is een staatsgreep aanstaande, en er wordt een edelman vermoord. De edelman is een voormalig minister én leerling van Don Jaime, die nu wenst dat hij beter had opgelet tijdens die stomme politieke discussies. Vreemd genoeg is Adela Otero ineens spoorloos verdwenen. De arme scherm-maestro raakt in een wespennest verzeild. Pérez-Reverte combineert hier op originele wijze elementen uit de noir detective en de historische roman. The Fencing Master heeft een fijne onderhoudende plot, die zorgvuldig wordt opgebouwd, maar het is ook een fraaie karakterstudie van een man die bewust zijn eigen ouderwetse ethiek en esthetiek in ere houdt in snel veranderende tijden. Hij houdt zich nadrukkelijk afzijdig van politiek gekonkel en van het nieuws, en is gelukkig met een zelfverkozen bestaan in zijn zorgvuldige ingeperkte wereldje, waarin hij eer op een voetstuk heeft gezet Maar kan hij daarin volharden? En is alleen 'eer' niet te beperkt?
Helemaal aan het eind, zo ongeveer in de laatste zinnen, heeft de schrijver een subtiel, maar mooi wendinkje voor de zorgvuldige lezer in petto, dat knap teruggrijpt op een eerdere passage over Don Jaime. Een perfecte afsluiting van een heerlijk boek.
PS Aarzel niet om je eigen commentaar toe te voegen. Ik stel het zeer op prijs als mensen de moeite nemen om reacties of aanvullingen te plaatsen. Heb je dit boek besproken op je eigen blog? Dan zou het fijn zijn als je een link bij de reacties plaatst.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten