Paddenstoelen en piano's

An Yu,

Ghost Music (China 2023)

Roman, 240 pp.

Niet in het Nederlands vertaald

Het verhaal van Ghost Music begint er mee dat hoofdpersoon Song Yan, een jonge pianolerares uit Beijing, een pakket met paddestoelen krijgt bezorgd, en later nog meer. Ze zijn duidelijk niet voor haar bestemd, maar ze kan ze niet terugsturen, want er staat geen afzender op het pakket. Het gaat trouwens niet zo goed met Song Yan. Haar huwelijk stelt weinig meer voor en ze krijgt geen enkel contact met haar schoonmoeder, die sinds kort bij hen inwoont. Als ze dan ook nog ontdekt dat haar man en zijn moeder elk een traumatische gebeurtenis uit hun verleden voor haar verborgen hebben gehouden, knapt er iets in Song. Looking at the two of them, I felt unnecessary, as if I had been inserted into a painting that would’ve been better without me.

Een angstaanjagende leegte
Tegelijkertijd komt ze op vreemde wijze in contact met Bai Yu, een beroemde concertpianist die tien jaar geleden plotseling is verdwenen. Hij blijkt samen met zijn piano voor de buitenwereld gevlucht te zijn in een oud, half-verlaten gebouw, omdat hij zichzelf was kwijt geraakt. 

The more time I spent with the piano, vertelt hij Song,‘the more it seemed like my hands didn’t belong to me. The sounds didn’t come from me. I became frightened to the point that every time I was sitting at the piano, I couldn’t help but feel there wasn’t a “me” at all.

Song Yan herkent dit tot haar schrik. ‘I had been drawn to him because I had a void in me too.’

Droomachtige sfeer
Song Yan krijgt een ernstige zenuwinzinking van dezelfde soort als Bai Yu. Er verschijnen oranje paddenstoelen die tegen haar praten en geen paddenstoelen zijn. Maar wat dan wel? ‘What are you exactly?’ I asked. The mushroom couldn’t have any expressions, but it seemed to me as if it was meditating on my question. ‘Think of me as a ghost,' it eventually said.
 
Het boek heeft een verstilde, introverte, droomachtige sfeer, zonder duidelijk onderscheid tussen wat echt is en wat niet. Het gaat over mensen die niet in staat zijn hun gevoelens te uiten, of erger nog, die zichzelf de toegang tot hun gevoelen hebben ontzegd, omdat ze bang zijn voor wat ze dan aan zullen treffen. Kwaadheid is taboe, rouwen is taboe. Over zichzelf praten kunnen ze niet, met als gevolg dat ze denken dat ze niet meer bestaan.

Om heel rustig te lezen
Bai Yu, de concertpianist trachtte zichzelf in zijn piano te vinden, en faalde. Maar met Song Yan gaat het beter. Ze zinkt heel diep, maar komt er mede dankzij de mysterieuze ontmoetingen met Bai Yu, zijn piano en de oranje paddenstoelen helemaal bovenop.
 
Ik vond dit een ontzettend mooi boek. An Yu schrijft prachtig en fijngevoelig, en het verhaal heeft vele lagen. De oppervlakte is roerloos en bevroren, maar in de donkere dieptes liggen (net als in de psyche van Song Yan) ontdekkingen te wachten die uiteindelijk helemaal niet zo angstaanjagend blijken te zijn. Je moet wel wat extra moeite voor deze roman doen om hem goed tot zijn recht te laten komen. Ik heb hem langzaam gelezen en pas toen ik de door mij gemarkeerde passages herlas, begon ik hem echt te begrijpen. Wat mij betreft is dit een literair pareltje; lang niet geschikt voor iedereen, maar voor de liefhebber van fijngevoeligheid en gelaagdheid de extra moeite meer dan waard.

PS Aarzel niet om je eigen commentaar toe te voegen. Ik stel het zeer op prijs als mensen de moeite nemen om reacties of aanvullingen te plaatsen. Heb je dit boek besproken op je eigen blog? Dan zou het fijn zijn als je een link bij de reacties plaatst.