Pijnlijk, wijs en poëtisch

Peter Hobbs,

In the Orchard, the Swallows (GB 2012)

Roman, 149 pp.

Helaas niet in het Nederlands verkrijgbaar

Peter Hobbs zal niet gauw een bekende naam worden bij het grote publiek, laat staan een bestsellerauteur, maar oh, wat schrijft hij ongelooflijk mooi. Lang geleden las ik al een korte roman van hem over een jonge Methodistische predikant in de negentiende eeuw (The Short Day Dying). Dat klinkt vreselijk saai, ook al omdat er niet veel gebeurt, maar het bleek een pareltje te zijn. Toen dit boek uitkwam heb ik het dan ook snel gekocht – om het vervolgens op de plank te laten verstoffen. Want het gaat over een jonge man in Pakistan, die 15 jaar ten onrechte in de gevangenis heeft zitten wegrotten en nu weer terug is op de plek waar hij opgroeide en had ik daar wel zin in? Nee, ik kon me er maar niet toe zetten om het te lezen, totdat het moment onlangs kennelijk rijp was. Ook In the Orchard, the Swallows bleek een pareltje te zijn. Als ik nog sterretjes uitdeelde, zou dit boek  het maximale aantal krijgen.

Gevangen gezet om vergeten te worden
Het is een contemplatief boek, waarin de hoofdpersoon voorzichtig terugblikt op de gevangenisperiode, maar het is ook diep poëtisch en lyrisch en uiteindelijk is de hoofdpersoon in staat om met nieuwe ogen naar de toekomst te kijken. Hij werd op zijn veertiende zonder vorm van proces door een rijke grootgrondbezitter en politicus opgesloten. Zijn familie weet niet beter dan dat hij plotseling is verdwenen. Zijn misdaad? Als eenvoudige boerenzoon verliefd worden op de dochter van de rijke man. Die liefde wordt beantwoord. Na een groot feest in het dorp worden ze samen in de granaatappelboomgaard van de vader van de verteller aangetroffen en hoewel er niks is gebeurd, zorgt de rijke politicus ervoor dat hij naar de gevangenis verdwijnt.

Liefde en zwaluwen
Daar is zijn liefde voor Saba het enige dat hij nog heeft.  

‘I am Saba,’ you said, and the name seemed like a wonderful gift to me. It seems so, still. I have carried it for a long time, the most precious thing I owned. I spoke it rarely, so that it would not become tainted by my surroundings. I kept it buried deep inside, and when I had nothing else to cling to, with a single whisper in the dark I would name you, careful not to be heard, and in doing so, something of you would be restored to me, and something of myself would be saved.  

En na een tijdje komt daar nog wat bij, de zwaluwen die hij vanuit de gevangeni ziet en die ook altijd in de boomgaard waren en die nu een complex symbool van vrijheid en vreugde worden. 

My eyes strained upwards, greedy for a sight of the birds, even if they flew high and were only dark specks against the blue. And when I raised my head and saw them flying free there was the feeling in my heart of something I had not known for a long time. It was joy, and it was the most painful thing I have ever felt, because it reminded me of everything we no longer owned.  

Parel
Nu is hij dan eindelijk terug in de boomgaard. Iedereen die hij kende is verdwenen, maar een plaatselijke dichter (een alleenstaande vader met een dochtertje) biedt hem gastvrijheid en gezelschap. De ik-persoon gaat zelf ook schrijven en komt langzamerhand in het reine met het onvoorstelbare leed en onrecht dat hem is aangedaan. Het is ongelooflijk ontroerend en aangrijpend hoe Hobbs dat hier weergeeft. Het breekt je hart, maar het geeft ook hoop en een nieuw vertrouwen in de mensheid en daarmee heeft hij met dit boek alweer een zeldzaam pareltje gecreëerd, dat ik niet warm genoeg kan aanbevelen. 


PS Aarzel niet om je eigen commentaar toe te voegen. Ik stel het zeer op prijs als mensen de moeite nemen om reacties of aanvullingen te plaatsen. Heb je dit boek besproken op je eigen blog? Dan zou het fijn zijn als je een link bij de reacties plaatst.