Staat de toekomst in de kaarten?

Katy Hays,

The Cloisters (VS 2023)

Roman, 360 pp.

Nederlandse titel: Het kaartenhuis

(beschikbaar vanaf 28 juni 2023)

Middenin in New York, op Manhattan, bevindt zich een stukje middeleeuws Europa. Gebouwd in een groene oase van prachtige tuinen staat daar museum The Cloisters. Ik ben er zelf ooit geweest en ze hebben een verbazingwekkend mooie collectie van middeleeuwse kunst. De pas afgestudeerde kunsthistorica Ann Stilwell is dan ook dolblij als ze daar in de zomermaanden mag komen werken, zelfs al is ze eigenlijk gespecialiseerd in de Renaissance. Ze heeft er alles voor over om te vertrekken uit het gat in het noordwesten van de VS waar ze is opgegroeid en afgestudeerd, en is onmiddellijk gefascineerd door New York. Tarotkaarten

Ze voelt zich daar aanvankelijk een onnozele boerentrien en buitenstaander, maar raakt al gauw bevriend met collega Rachel, een glamoureuse jonge vrouw uit een zeer bevoorrecht milieu. Ze werken allebei voor curator Patrick, die onderzoek doet naar de geschiedenis van tarotkaarten. Tarotkaarten werden oorspronkelijk, in de middeleeuwen, gebruikt als gewone speelkaarten, maar kwamen tijdens de Renaissance in zwang om er de toekomst mee te voorspellen. Trek op een bepaalde manier een aantal kaarten en als je de juiste interpretaties kent, kun je zien wat er voor jou het verschiet ligt. Er zijn tegenwoordig nog steeds hele volksstammen die ze op die manier gebruiken, vooral in alternatieve kringen, maar Ann en Rachel geloven er niet in. Patrick vreemd genoeg wel.

Vreemd ritueel

Dan betrapt Ann op een avond laat Rachel en Patrick tijdens een vreemd ritueel met de kaarten in de museumbibliotheek  en langzamerhand wordt ze een waar wespennest ingezogen, vooral als ze ook nog eens verliefd wordt op Leo, de sexy tuinman die in een punkband speelt en eigenlijk toneelschrijver wil worden.. Tussen deze vier personages ontstaat een ingewikkeld en steeds ongezonder web van relaties. Intussen is het bloedheet in New York, wordt de sfeer ook figuurlijk steeds broeieriger en benauwender en wordt er een dode gevonden in het museum.

Vrije wil of lotsbestemming

The Cloisters is een thriller, maar dan wel eentje die heel rustig de tijd neemt om plaats en personages en sfeer te schetsen. Het is daarmee niet het soort verhaal dat in de eerste plaats om plot draait en het tempo ligt veel lager dan dat van de gemiddelde thriller. Ook heeft Hays (zelf kunsthistorica) de tarotkaarten op knappe wijze een integrale rol in de thematiek gegeven. Die thematiek draait om de vraag of we als mensen vrije wil hebben of dat ons lot al van te voren is vastgelegd. Zijn we de speelbal van het toeval? Of kunnen we invloed op onze levensloop uitoefenen? Schatrijke erfdochters als Rachel kunnen dat ongetwijfeld wel, maar voor mensen uit een eenvoudig milieu, zoals Ann en Leo, ligt dat toch echt anders. Uiteindelijk komen we er ook echter waarom Ann zo extreem getraumatiseerd is door de recente dood van haar vader en Ann zelf vindt een genuanceerd  antwoord op de vraag of ons leven nu wel of niet door vrije keuze wordt bepaald. Maar dan heeft ze er inmiddels wel een hele vreemde en al te enerverende zomer op zitten.

Literaire thriller

Gezien de relatieve gelaagdheid en complexiteit van dit boek, de goed uitgewerkte personages en de sfeervol neergezette setting, kun je het met recht een literaire thriller noemen. Vaak is dat niet meer dan een marketing term voor een spannend verhaal dat niet uitgesproken debiel is, maar The Cloisters verdient de benaming zonder meer.

PS Aarzel niet om je eigen commentaar toe te voegen. Ik stel het zeer op prijs als mensen de moeite nemen om reacties of aanvullingen te plaatsen. Heb je dit boek besproken op je eigen blog? Dan zou het fijn zijn als je een link bij de reacties plaatst.