zondag 24 november 2013

Een magische wereld onder je voeten

recensie van The Weirstone of Brisingamen van Alan Garner
Alan Garner,
The Weirdstone of Brisingamen (GB 1960)
Roman, 291 pp.
Nederlandse titel: Vorstvuur


Er zijn van die jeugdboeken die voor alle jongeren van 8 tot 80 even geweldig zijn. Dystopieën als de Chaos Walking Trilogie, de Hunger Games Trilogie en de prachtige fantasyserie The Dark Is Rising kluisterden mij ademloos aan het verhaal, ook al was ik dichter bij de 80 dan bij de 8 toen ik ze voor het eerst las. The Weirdstone van Brisingamen is een jeugdklassieker uit 1960 en het is jammer dat ik hem vroeger niet heb gelezen, want als 11-jarige had ik hem vast nagelbijtend spannend gevonden. Voor iemand van mijn huidige leeftijd zijn de schittering en de betovering helaas veel minder sterk, maar het is nog steeds een heel aardig en bij vlagen ontzettend spannend verhaal.

Eigenlijk is het een soort kruising tussen The Hobbit en The Dark Is Rising. Er komen bijvoorbeeld mijnwerkende dwergen in voor en het is duidelijk dat Garner zijn Tolkien-klassiekers goed kende. Aan de andere kant denk ik dat Susan Cooper op haar beurt weer geïnspireerd is geweest door dit boek, toen ze 13 jaar later The Dark Is Rising schreef. Kinderen zijn in beide boeken de hoofdpersonen en het verhaal speelt zich af in een gewoon Engels landschap waarachter onverwachte werelden vol magie en gevaar schuil gaan.

Alderley Edge (bron)
De kinderen Colin en Susan gaan een half jaar op een boerderij in Cheshire logeren, terwijl hun ouders in het buitenland zitten. Al vrij snel doet een mevrouw uit de omgeving een halfslachtige poging om hen in haar auto te ontvoeren, maar daar blijft het aanvankelijk bij en niemand maakt zich verder druk om de veiligheid van de kinderen. Totdat ze in het bos op de naburige heuvel (Alderley Edge, zie foto) gaan spelen en daar in de schemering plotseling geconfronteerd met vreemde, griezelige wezens die het om de een of andere reden op hen voorzien hebben. Het wordt echter nog vreemder als er net op tijd een tovenaar uit het niets verschijnt die hen redt en hen laat zien wat voor wereld er in de heuvel onder hun voeten verborgen ligt. Het blijkt dat Susan zonder dat iemand dat weet een armband heeft met een magische steen, waar zowel de krachten van het kwaad als die van het goede jacht op maken.

Garner put uit de noordse en Keltische mythologie, maar ook uit de middeleeuwse Arthursagen: de tovenaar is een Merlijnachtige figuur en ridders spelen in het verhaal een klein rolletje. De omgeving van Alderley Edge is mooi beschreven en goed gebruikt als een gebied dat er op het eerste gezicht uitziet als een doodnormaal Engels landschap, maar dat Garner omtovert tot een terrein waar het bovennatuurlijke gevaar op elk hoekje op de loer ligt.

Het verhaal is prima opgebouwd, met een spanning die steeds verder wordt opgevoerd, totdat je met bonkend hart net zo wordt opgejaagd als Colin en Susan en met een enorme zucht van verlichting het einde van het boek bereikt, waar alles goed afloopt - want het is tenslotte een jeugdboek. Colin en Susan zijn echter nogal  inwisselbaar en onbestemd neergezet. Het is onduidelijk hoe oud ze precies zijn en veel persoonlijkheid hebben ze ook niet, alhoewel ik het wel aardig vind dat Susan, in dit boek uit 1960, bij verscheidene gelegenheden meer moed toont dan haar oudere broer en meerdere keren het voortouw neemt.

Zoals ik al zei, bezit dit boek niet de complexe betovering van The Dark Is Rising, maar het is nog steeds een fijn tussendoortje voor liefhebbers van het genre, en voor de jeugd een heerlijk spannend boek van het soort dat ik lang geleden zelf graag las.

PS Aarzel om niet om je eigen commentaar toe te voegen. Ik stel het zeer op prijs als mensen de moeite nemen om reacties of aanvullingen te plaatsen!
Bookmark and Share

7 opmerkingen:

  1. Ja je zou jezelf alsnog als kind al die mooie jeugdboeken gunnen! Waarschijnlijk lezen kinderen dit soort boeken met rode oortjes. Of lezen kinderen dit niet meer?
    Ik denk overigens dat het 'toen wij jong waren' nog helemaal niet vertaald was.....

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Nee, volgens mij ook niet. Ik heb het idee dat er in die tijd nog lang niet zo veel vertaalde jeugdboeken waren als nu, behalve de superpopulaire, zoals die van Enid Blyton. Maar ik had liever dit soort boeken gelezen.

      Verwijderen
    2. Ik ook eerlijk gezegd. Wat nog het dichtst bij fantasy kwam wat ik vroeger gelezen heb was Meester van de zwarte molen, maar dat was toch wat braver. Verder was het meer Thea Beckman, Jan Terlouw etc. Ook spannend maar toch anders.

      Verwijderen
    3. Ik was helemaal weg van de boeken van Tonke Dragt: De brief voor de koning, Geheimen van het Wilde Woud, De zevensprong, Torenhoog en mijlenbreed.... allemaal behoorlijk fantasy-achtig. Heerlijk was dat, ik heb die boeken destijds eindeloos herlezen.

      Verwijderen
    4. oh ja, hoe kan ik die nou vergeten? Dat waren inderdaad echte rode-oortjes boeken!

      Verwijderen
  2. Dit is nu echt een boek voor mijn zoon van tien! Hij leest erg veel (tja, hoe komt dat nou) en het liefste van die mixen tussen fantasy en de middeleeuwen. Dit is dus helemaal iets voor hem. Bedankt voor de tip, ik leg het onder de kerstboom

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Jouw zoon boft maar! Ik hoop dat hij er helemaal door meegesleept wordt en een spannende kerstvakantie heeft. Laat je me weten wat hij er van vindt? Zou ik leuk vinden. Hij mag natuurlijk ook zelf reageren.

      Verwijderen