Jackson is back!

Kate Atkinson,
Big Sky (GB 2019)
Roman, 368 pp.
Nederlandse titel: De wijde lucht


Jippie! na negen jaar eindelijk een nieuwe roman rond ex-militair, ex-politieman en anti-held Jackson Brodie. En hij leest weer net zo heerlijk als de vorige vier. Zoals gebruikelijk zijn er veel personages, door elkaar lopende plotlijnen die uiteindelijk bij elkaar komen, en natuurlijk Jackson Brodie, die een puberzoon blijkt te hebben bij een soap-actrice waar hij jaren geleden een scharrel mee had. Jackson is een beetje een oude mopperkont aan het worden die de jeugd niet meer snapt (net zo iemand als ik dus) en verdient de kost voornamelijk met het achtervolgen van lieden die door hun wederhelft van overspel worden verdacht. En er is nóg een fijne oude bekende: de zestienjarige, aandoenlijke Reggie Chase uit When Will There Be Good News? is terug als zevenentwintigjarige. Ze is nog steeds even aandoenlijk en gewetensvol en hongerig naar literatuur, én ze is verrassend genoeg rechercheur.

Patsertjes en synthetische vrouwtjes
We maken echter eerst kennis met een trio golfende mannen van middelbare leeftijd. Tommie en Andy hebben het gemaakt, het zijn echte kleine patsertjes, maar wel goedmoedig. Vince valt een beetje uit de toon; hij is zijn baan kwijt, zijn vrouw heeft hem uit hun huis gezet en hij bivakkeert nu ergens diep ongelukkig driehoog achter en begrijpt niet wat er mis is gegaan, want hij had het toch zo perfect voor elkaar.

‘Thisldo’ they had called their house, a jokey idea that seemed stupid now, but they had been a jokey kind of family once. A unit that functioned at the top of its game – barbecues in the back garden, friends round for drinks, trips to Alton Towers, foreign holidays at four-star resorts, a cruise or two. Living the dream, compared to a lot of people. The dream of a middle-aged, middle-of-the-road, middle-class man.

Tommie heeft een succesvol transportbedrijf en een perfect uitziende (tweede) jongere vrouw waar het nodige aan verbouwd is, die fanatiek aan clean eating doet en op het eerste gezicht een wandelend instagramcliché is.

Crystal was hovering around thirty-nine years old and it took a lot of work to stay in this holding pattern. She was a construction, made from artificial materials – the acrylic nails, the silicone breasts, the polymer eyelashes. A continually renewed fake tan and a hairpiece fixed into her bleached-blonde hair completed the synthetic that was Crystal.

Verder zijn er nog twee Poolse zusjes die door een wervingsbureau naar Engeland worden gehaald om in de betere hotels te komen werken. Denken ze.

Hart op de juiste plek
Er zijn verwikkelingen en verwikkelingetjes en aanvankelijk is niet echt duidelijk waar het allemaal naar toe gaat, maar dat geeft helemaal niks, want Atkinson zet zoals gebruikelijk haar personages zo herkenbaar en menselijk neer, dat ik in ieder geval daar eeuwig over door zou kunnen lezen. Neem nou Jacksons puberzoon. Die wordt zo raak beschreven dat je precies weet dat hij dertien is, lang voordat Atkinson zijn leeftijd noemt. Of Crystal, de tweede vrouw van Tommie, waar je eerst om gniffelt en op neer kijkt omdat ze zo stereoptype is, maar die je na een tijdje leuk gaat vinden omdat ze nog heel veel andere kanten blijkt te hebben plus een verleden dat veel verklaart. De dynamiek tussen Jackson en zijn ex-vriendin is ook altijd onderhoudend. Julia kan het niet nalaten om te laten merken hoe cultureel onderlegd ze is, terwijl Jackson nog steeds een barbaar is op dat gebied. Gelukkig zit zijn hart ook nog steeds op de juiste plaats, want daarom mogen we hem graag.

De duistere kant
Atkinson beschrijft gewone mensen, die je meteen herkent, in een gewone setting (de kust van Yorkshire met zijn weinig glamoureuze badplaatsen). Maar daaronder broeit er van alles. Achter de brave burgermannetjes en -vrouwtjes gaat een heel ander, veel duisterder verhaal schuil, van het soort waarover je tegenwoordig regelmatig in de krant leest. De roman is sowieso met veel oog voor het moderne leven en de actualtiteit geschreven, waardoor het bijna voelt alsof je iets waargebeurds zit te lezen. Tegelijkertijd schrijft Atkinson met zo'n licht touché dat het ondanks alles van begin tot eind ook nog eens heerlijk onderhoudend is. Mag dat? Ellende en misdaad als amusement? Van mij wel, tenminste op de manier waarop Atkinson het doet: met veel warmte voor de slachtoffers en de nadruk op de menselijkheid van personages als Jackson en Reggie. Daardoor blijf je met het gevoel achter dat er nog altijd goede mensen zijn, dat rechtvaardigheid soms echt voorkomt en dat de wereld niet helemaal vergeven is van slechtheid.
__________________________

Voor wie het nog niet door had: ik ben een grote fan van de serie romans rond Jackson Brodie. In de eerste (Case Histories, gelezen voordat ik begon met bloggen) moet Atkinson nog een beetje op gang komen, maar de andere vier vond ik allemaal verrukkelijk. Klik op de titels hieronder voor mijn bespreking van delen 2, 3 en 4 in de serie:

• One Good Turn (2006)
• When Will There Be Good News? (2008)
• Started Early, Took My Dog (2010)

Je kunt elke titel afzonderlijk lezen, maar de boeken worden wel een stuk leuker als je de chronologische volgorde aanhoudt.

PS Aarzel niet om je eigen commentaar toe te voegen. Ik stel het zeer op prijs als mensen de moeite nemen om reacties of aanvullingen te plaatsen. Heb je dit boek besproken op je eigen blog? Dan zou het fijn zijn als je een link bij de reacties plaatst.